සිංහළ ද? සිංහල ද?

1. 'සිංහල' වෙනුවට 'සිංහළ' ලිවීම හෙළ හවුල ඇති කළ ප්‍රවණතාවක් නො වේ. ඒබ්‍රහම් මැන්දිස් ගුණසේකර, ඩී. බී. ජයතිලක, ජේම්ස් ද අල්විස්, ජුලියස් ද ලැනරෝල් වැනි මුලින් ම මෙසේ ලියූ වියත්තු හෙළ හවුලේ ඇත්තෝ නුවූ හ. පසු ව සී. ගොඩකුඹුරේ ද මෙසේ ලිවී.

2. ගල්පොත පුවරු ලිපිය, සාහස්සමල්ල රජු ගේ ලිපිය, පල්කුඹුරේ සන්නස ඈ පොලොන්නරු යුගයේ අභිලේඛන කිහිපයෙක ම මෙසේ යෙදී තුබුණු බව මතක යි. ඒවා හෙළ හවුලේ අය ලියූ ඒවා නොවන බව වෙසෙසා කියා යුතු නැතැ යි සිතමි.

3. මෙසේ ලිවීම ගැන 1939 දී කුමාරතුංග මුනිදාස ගෙන්  සුබසේ පාඨකයකු විමැසූ විට ඔහු කීවේ එසේ ලිවීම වැරැදි බව යි. සංස්කෘත තත්සමයක් වන මෙහි ළ'යන්නක් විය නොහැකි බව ඔහු සසාධක ව පහදා තිබිණි.

4. 1941 දී සුබසට ලියූ ලිපියෙක කුමාරතුංග මුනිදාස කීවේ 'සී-හෙළ' යන්න පද දෙක සන්ධි වී 'සීහළ' වී එය 'සිංහල' යනුවෙන් සකුවට ගිය බව ය. සී (චී) හෙළ යන්න ඔහු කීවේ විජයාදි ආර්යයනට ගැති කම් කළ හෙළයනට ය.

5. යක්, නා, අසුර, රකුස් යන සිවු ගෝත්‍ර හැඳින්වීමට යෙදූ සිවු හෙළ යන්න සිවු+හෙළ > සී+හෙළ > සීහළ > සිංහළ වූ බව මුලින් ම කීවේ ජයමහ වෙල්ලාල ය. එය පතළ කෙළේ ඔහු ගේ සිසු වූ අරීසෙන් අහුබුදුත් අහුබුදු ගේ මිතුරු වූ ඊලියන් ද සිල්වාත් ය.

6. 'සීහං ලුනුවා ඉති සීහළෝ' යන නිරුත අනුව පාලියේ 'සීහළ' යනුවෙන් ළ'යන්න යෙදේ. සකුවේ ස්වාර්ථ තද්ධිතයක් ලෙස නමුත් 'ලානය' යන අරුතින් ල' යන්නක් නො යෙදේ. 'සිංහල' යන්නෙහි ල'යන්න සකුවේ ළ'යන්නක් නැති නිසා ලියූ වෙකැ යි සිතිය හැකි ය.

7. මහාචාර්ය එම්. එච්. ගුණතිලක, මහාචාර්ය චන්ද්‍රා වික්‍රමගමගේ වැනි හෙළ හවුලට හවුල් නැති වියත්තු ද එසේ ලියූ හ. මම ද කලක් එසේ ලිවීමි. සිංහළ යන්න සෙසු සංස්කෘත තත්සම පද හා සමාස කිරීමේ දී නුහුරක් දැනෙන බැවින් දැන් නො ලියමි.

සිංහලයෙන් ලොවට ගිය තත්සම තද්භව භේදය

ලෝකයේ භාෂා අධ්‍යයන ඉතිහාසය විමසා බැලුවා ම ප්‍රධාන සම්ප්‍රදාය දෙකක් හඳුනාගන්න පුළුවන්. ඒ ප්‍රාචීන සම්ප්‍රදායය (Oriental Tradition) සහ ප්‍රතිචීන සම්ප්‍රදායය (Western Tradition) යනුවෙන්. ප්‍රාචීන සම්ප්‍රදායයේ නිජභූමිය වුණේ පුරාණ භාරතය. ප්‍රතිචීන සම්ප්‍රදායයේ නිජභූමිය වුණේ පුරාණ ග්‍රීසිය. පුරාණ භාරතීය භාෂාඥයන් සංස්කෘත භාෂාව පිළිබඳ සූක්ෂ්ම විග්‍රහාත්මක අධ්‍යයනවල යෙදුණ කාලයේ පුරාණ ග්‍රීක භාෂාඥයන් කෙළේ භාෂාව ගැන දාර්ශනික සංවාදවල යෙදීම. මේ නිසා ප්‍රාචීන සම්ප්‍රදායය ප්‍රතිචීන සම්ප්‍රදායයට වඩා බොහෝ ඉදිරියෙන් පැවති බව ලෙනාඩ් බ්ලූම්ෆීල්ඩ් (Leonard Bloomfield), ඩබ්. ඇස්. ඇලන් (W. S. Allen) වගේ නූතන වාග්විද්‍යාඥයන් පවා පිළිගෙන තියෙනවා. නූතන උච්චාරණ විෂයක ශබ්ද ශික්ෂාඥයන් (Articulatory Phoneticians) පාණිනිට සදා ණය ගැති බව වරක් ලෙනාඩ් බ්ලූම්ෆීල්ඩ් ප්‍රකාශ කරලා තිබුණා. ඒ විදියට ප්‍රාචීන සම්ප්‍රදායයෙන් ප්‍රතිචීන සම්ප්‍රදායය උකහා ගත්ත තවත් එක් වාග්විද්‍යාත්මක සිද්ධාන්තයක් ගැන හෙළි දරවු කිරීම තමයි මේ කෙටි ලියැවිල්ලේ අරමුණ.

සිංහල භාෂාව අධ්‍යයනය කරන කවුරුත් පාහේ තත්සම, තද්භව, නිෂ්පන්න කියන වර්ගීකරණය ගැන දන්නවා. මේක භාෂාවක ප්‍රකෘති ගැන නෛරුක්තික දෘෂ්ටියෙන් (Etymological Perspective) ඉදිරි පත් කරලා තියෙන විශිෂ්ට වර්ගීකරණයක්. සිංහල භාෂාවේ විද්‍යමාන ආදිතම ව්‍යාකරණය වන ‘සිදත් සඟරාව’ තමයි සිංහල භාෂාවේ ප්‍රකෘති මුලින් ම මෙහෙම නිරුක්ති අනුව වර්ග කරලා දක්වන්නේ. ඒත් මේක ‘සිදත් සඟරාව’ ලියපු ප්‍රතිරාජ පරිවේණාධිපති අනවමදර්ශී හාමුදුරුවන් ම ගොඩ නඟපු වර්ගීකරණයක් නෙවෙයි. උන් වහන්සේත් මේ වර්ගීකරණය අරගත්තේ පුරාණ භාරතයේ හිටපු ප්‍රාකෘත භාෂාඥයන් ගෙන්. ප්‍රාකෘත භාශාඥයන් තත්සම, තද්භව, දේශීය යනුවෙන් මේ භේදය දක්වලා තියෙනවා. තත්සම කියන්නේ සංස්කෘත භාෂාවෙන් ඒ විදියට ම නොවෙනස් ව ගත්ත ප්‍රකෘතිවලට. තද්භව කියන්නේ ප්‍රාකෘත භාෂාවේ වර්ණ සංස්ථිති (Syllable Structures) සහ ශබ්ද විස්තෘති (Phonemic Distribution) අනුව හැඩගස්වලා සංස්කෘත භාෂාවෙන් ගත්ත ප්‍රකෘතිවලට. ඔවුන් දේශීය කිව්වේ ප්‍රාකෘත භාෂා ව්‍යවහාර කළ ප්‍රදේශවල බිහි වුණ ප්‍රකෘතිවලට. ඒ නිසා ඒ ප්‍රකෘතිවලට සංස්කෘතයෙන් නිරුක්ති දක්වන්න බැහැ. අනවමදර්ශී හාමුදුරුවන් නිෂ්පන්න කියලා හැඳින්නුවේ මේ දේශීය කියන ප්‍රකෘති වර්ගය ම තමයි.     

මේ වර්ගීකරණය  මුලින් ම දක්වපු ප්‍රාකෘත භාෂාඥයා කවුද කියලා හරියට ම කියන්න තරම් දැනුමක් අපට නැහැ. ප්‍රාකෘත වාක්කෝශය සූක්ෂ්ම විදියට විශ්ලේෂණය කරලා ‘පාඉඅලච්ඡි’ කියන නිඝණ්ඩුව ලියපු ධනපාලත්, ඒ මත පදනම් වෙලා ‘දේශීය නාම මාලා’ නම් නිඝණ්ඩුව ලියපු හේමචන්ද්‍රත් ප්‍රාකෘත භාෂාවල තිබුණ දේශීය ප්‍රකෘති ගොනු කරලා දක්වලා තියෙනවා. ඒ ප්‍රකෘතිවලට සංස්කෘත භාෂාවෙන් නිරුක්ති දක්වන්න බැහැ. කොහොම වුණත් මේ තත්සම, තද්භව, දේශීය කියන වර්ගීකරණය අනුව තමතමන් ගේ භාෂාවල ප්‍රකෘති වර්ග කරන්න හින්දී, පඤ්ජාබි, සින්ධි, ගුජරාති, ඔරියා, බෙංගාලි වගේ නූතන ඉන්දු-ආර්ය භාෂාවලට ව්‍යාකරණ ලියපු ව්‍යාකරණඥයන් පෙලඹුණා. ඔවුන් අනුයමින් මලයාලම්, කණ්ණඩ, දෙමළ භාෂාවල ව්‍යාකරණඥයනුත් තමතමන් ගේ භාෂාවල ප්‍රකෘති වර්ග කළා. ‘සිදත් සඟරාව’ ලියපු අනවමදර්ශී හාමුදුරුවන් මේ වර්ගීකරණය ගත්තේ ප්‍රාකෘතයෙන් වෙන්න ඕන. ‘වීරසෝලියම්’ කියන දෙමළ ව්‍යාකරණයෙන් ‘සිදත් සඟරාව’ යම් ආභාසයක් ලබලා තියෙන බව ඇත්ත. තත්සම, තද්භව, දේශීය කියන වර්ගීකරණය ‘වීරසෝලියම්’ ව්‍යාකරණයේ තියෙනවා ද නැද්ද කියලා වෙන ම හොයලා බලන්න ඕන. ඒකට ප්‍රමාණවත් දෙමළ දැනුමක් අපට නැහැ. දෙමළ ව්‍යාකරණයකින් ගත්තා වුණත් මේ වර්ගීකරණයේ නිර්මාතෘවරු ප්‍රාකෘත භාෂාඥයන් නිසා අනවමදර්ශී හාමුදුරුවන් මේ වර්ගීකරණය ගත්තේ ප්‍රාකෘතයෙන් ය කීමේ ලොකු වරදක් නැහැ. 

නූතන සිංහල ව්‍යාකරණඥයන් කිහිප දෙනෙක් ම මේ වර්ගීකරණය ගැන වැදගත් අදහස් දක්වලා තියෙනවා. ඒ අතර කුමාරතුංග මුනිදාස, නිතලව සිරි ඤාණිස්සර හාමුදුරුවෝ, ඩබ්. ඇස්. කරුණාතිලක කියන විද්වතුන් විශේෂ යි. තත්සම, තද්භව, නිෂ්පන්න කියන පාරිභාෂික පද වෙනුවට කුමාරතුංග භාවිත කරන්නේ ආනීත, අනුපාතිත, දේශීය කියන පද. ඒක නිකම් හිතුවක්කාර වචන මාට්ටුවක් නෙවෙයි. විශේෂයෙන් ම නිෂ්පන්න කියන පාරිභාෂිකයට වඩා දේශීය කියන පාරිභාෂිකය සුදුසු ඇයි ද කියන එක කුමාරතුංග සාධක සහිත ව පෙන්නාදෙනවා. දැන් ඇතැම් ඓතිහාසික වාග්විද්‍යාඥයනුත් Borrowing (ඍණිත පදය) කියන පාරිභාෂිකයට වඩා Importation (ආනීත පදය) කියන පාරිභාෂිකයට කැමැත්තක් දක්වනවා. ඒ ප්‍රතිචීන වාග්විද්‍යාඥයන් දැන් දැන් නඟන තර්ක ඊට අඩ සියවසකට විතර කලින් තමයි කුමාරතුංග ඉදිරි පත් කළේ. නිතලව හාමුදුරුවන් නිෂ්පන්න ප්‍රකෘතිවල දක්වන මූල නිෂ්පන්න සහ නිෂ්පාදිත නිෂ්පන්න කියන ප්‍රභේද දෙකත් ඉතා වැදගත් නිරීක්ෂණයක්. ඒ වගේ ම නියම තද්භව සහ කවි කෘත තද්භව යනුවෙන් කරුණාතිලක ඉදිරි පත් කරන තද්භව ප්‍රකෘතිවල ප්‍රභේදයත් ඊට කලින් වෙන කිසිවෙක් දක්වලා තිබුණ එකක් නෙවෙයි. මේ ප්‍රභේද ගැන දීර්ඝ වශයෙන් සාකච්ඡා කිරීම මේ ලිපියේ මාතෘකාවට අදාළ නැහැ. අපට අවශ්‍ය වුණේ ප්‍රාකෘත භාෂාඥයන් දක්වපු මේ වර්ගීකරණය සිංහල භාෂාඥයන් පෝෂණය කරපු හැටි කියන්න විතර යි.

තත්සම, තද්භව, දේශීය කියන නෛරුක්තික වර්ගීකරණය සිංහල භාෂාවට ගත්තේ ප්‍රාකෘතයෙන් වුණත් මේක ලෝකයට ගියේ සිංහල භාෂාවෙන්. ඇත්තට ම ප්‍රතිචීන භාෂාඥයන් මේ ගැන දැනගෙන තව ම අවුරුදු සියයක් වත් ගත වෙලා නැහැ. සිංහල, පාලි, සංස්කෘත, ප්‍රාකෘත ආදි ප්‍රාචීන භාෂා පිළිබඳ විශාරදයෙක් වුණ ජර්මන් ජාතික ඓතිහාසික වාග්විද්‍යාඥ විල්හෙල්ම් ගයිග්ර්ට හිටියා ගෝළයෙක් හෙයබට් ග්යුන්තර් කියලා. ඔහුත් වියෙනා විශ්වවිද්‍යාලයයේ මහාචාර්යවරයෙක්. 1943 දී ඔහු ‘සිදත් සඟරාව’ ජර්මන් භාෂාවට පරිවර්තනය කළා. දෙවැනි ලෝක මහා යුද්ධය නිසා මේ පොත හරි හැටි සංසරණය වුණේ නැහැ. ඒත් කොහොම හරි ඩබ්. බේට්ස් කියන භාෂාඥයා 1959 දී ජර්මන් භාෂාවේ ප්‍රකෘති තත්සම, තද්භව යනුවෙන් වර්ග කළා. ඔහු තත්සම සඳහා Fremdwort කියන පාරිභාෂිකයත්, තද්භව සඳහා Lehnwort කියන පාරිභාෂිකයත් යෙදුවා. ජර්මන් භාෂාවෙන් Fremdwort කියන එකේ අර්ථය Foreign Word (විදේශීය පදය); Lehnwort කියන එකේ අර්ථය Loan Word (ඍණිත පදය). මේක හරි දුර්වල නාමකරණයක්. තත්සම සහ තද්භව කියන නම් දෙකෙන් ඒ සංකල්ප දෙකේ ලක්ෂණ පැහැදිලි ව ප්‍රකට වුණාට Fremdwort සහ  Lehnwort කියන නම් දෙකෙන් එහෙම වෙනසක් ප්‍රකට වෙන්නේ නැහැ. සවිස්තර නිර්වචන දුන්නේ නැත්නම් වචන දෙක බලපු ගමන් කාට වුණත් හිතෙන්නේ දෙක ම එකක් කියලා. මේ හින්දම Fremdwort සහ  Lehnwort කියන දෙකේ සීමා නිර්ණය කරගන්න ජර්මන් භාෂාඥයන්ට අවුරුදු පණහක් විතර ගත වුණා. ඔවුන් අතරේ මේ ගැන දීර්ඝ සංවාද, ප්‍රතිවාද සිදු වුණා. ඔවුන් මේ දෙවර්ගය හඳුනාගැනීමේ නිර්ණායක පිහිටුවාගත්තේ බොහොම මෑතක දී.

ඉංගිරිසි භාෂාඥයන් තත්සම, තද්භව භේදය හරියට දැනගෙන තව ම අවුරුදු දහයක් වත් නැහැ. ඉංගිරිසි භාෂාවේ ඍණිත පද ගැන පුරෝගාමී අධ්‍යයන කරපු අයිනර් හෝගන් (Einor Haugen), චාල්ස් එෆ්. හොකට් (Charles F. Hockett) වගේ වාග්විද්‍යාඥයන් කිසිවෙක් එහෙම වර්ගීකරණයක් දක්වලා තිබුණේ නැහැ. ඔවුන් එහෙම නො කළේ ඉංගිරිසි භාෂාවට ඒ වර්ගීකරණය අදාළ නැති නිසා නෙවෙයි; ඔවුන් එහෙම වර්ගීකරණයක් දැනගෙන හිටියේ නැති නිසා. ඉංගිරිසි භාෂාඥයන්ට තත්සම, තද්භව භේදය පැහැදිලි ව හඳුන්වාදුන්නේ 2008 දී එස්මි වින්ටර්-ෆ්රොයිමෙල් (Esme Winter-Froemel) කියන භාෂාඥයා. ජර්මන් භාෂාවේ තිබුණ Fremdwort සහ  Lehnwort කියන වර්ගීකරණය Foreign Word සහ Loan Word යනුවෙන් ඔහු ඉංගිරිසියට හඳුන්වාදුන්නා. ඊට කලින් ප්‍රාචීන භාෂා ගැන ඉංගිරිසියෙන් පොත් ලියපු ඇතැම් විද්වතුන් tatsama loans සහ tadbhawa loans වගේ යෙදුම් ඒ පොත්වල භාවිත කරලා තිබුණත් ඒවා ඒ පොත්වලින් එහාට ගියේ නැහැ. ඒ විදියට ඉංගිරිසි භාෂාවේ ප්‍රකෘති වර්ග කරන්න හරි වෙන යම් ප්‍රතිචීන භාෂාවක ප්‍රකෘති වර්ග කරන්න හරි ඒ කිසිවෙක් වෑයම් කරලා තිබුණේ නැහැ. ඉංගිරිසි භාෂාවෙන් තව මත් මේ සඳහා පැහැදිලි සම්මත පාරිභාෂික දෙකක් නැහැ. තත්සම කෙසේ වෙතත් තද්භව සඳහා integrated borrowings, assimilated borrowings, adapted borrowings ආදි නාම රාශියක් එක් එක් ලේඛකයෝ යොදනවා. මේ වර්ගීකරණය ගැන ඉංගිරිසියෙන් ලියපු අවස්ථාවක අපි තත්සම සඳහා adopted borrowings යන්නත් තද්භව සඳහා adapted borrowings යන්නත් යෝජනා කළා. ඒ පද දෙකෙන් තත්සම සහ තද්භව යන සංකල්ප දෙක වඩා පැහැදිලි ව ප්‍රකට වෙන බව යි අපේ අදහස.

කොහොම වෙතත් මේ කෙටි ලියැවිල්ලෙන් අපට පෙන්නාදෙන්න ඕන වුණේ තත්සම සහ තද්භව කියන ප්‍රකෘති විෂයක නෛරුක්තික වර්ගීකරණය ලෝකයට ගියේ සිංහල භාෂාවෙන් බව. 1943 දී හෙයබට් ග්යුන්තර් කරපු සිදත් සඟරා පරිවර්තනයෙන් සහ ඒ අනුව යමින් 1959 දී ඩබ්. බේට්ස් ලියපු ලිපියෙන් ජර්මන් භාෂාඥයන් මේ සංකල්ප දැනගත්තා. 2008 දී ඒ ජර්මන් භාෂාඥයන් ගේ මතවාද අනුසාරයෙන් එස්මි වින්ටර්-ෆ්රොයිමෙල් ලියපු ලිපියෙන් ඉංගිරිසි භාෂාඥයන් මේ සංකල්ප දැනගත්තා. මේ අනුව තත්සම, තද්භව, දේශීය කියන වර්ගීකරණයේ නිර්මාතෘවරු ප්‍රාකෘත භාෂාඥයන් වුණත් නූතන ශාස්ත්‍ර ලෝකය ඒ ගැන දැනගත්තේ ‘සිදත් සඟරාව’ ජර්මන් භාෂාවට පරිවර්තනය වීමත් එක්ක. මේ වර්ගීකරණය පෝෂණය කරමින් නිතලව සිරි ඤාණිස්සර හාමුදුරුවන් සහ ඩබ්. ඇස්. කරුණාතිලක වගේ සිංහල භාෂාඥයන් ඉදිරි පත් කරපු ප්‍රභේද ගැන නම් තව ම ප්‍රතිචීන භාෂාඥයන් දන්නා බවක් පෙන්න නැහැ. ඉංගිරිසි භාෂාවට විතරක් නෙවෙයි තවත් බොහෝ භාෂාවලටත් මේ ප්‍රභේද අදාළ යි. සංස්කෘත භාෂාවෙන් ලොවට ගිය වාග්විද්‍යා සංකල්ප බොහොමයක් තිබුණත් සිංහල භාෂාවෙන් ලොවට ගිය වාග්විදා සංකල්පයක් වශයෙන් අපි දන්න විදියට තියෙන්නේ මේක විතර යි. අපි මේ ලිපියෙන් හෙළි දරවු කරන කල් තත්සම, තද්භව භේදය ලොවට ගියේ සිංහලයෙන් බව සිංහල භාෂාඥයන් දැන හිටියේ නැති බව කියන්න පුළුවන්.

මේ ලිපිය අපි කරපු වෙනත් දීර්ඝ අධ්‍යයනයක අතුරු පලයක්. ඒ සඳහා අපට අවශ්‍ය වුණ ඇතැම් දුර්ලභ ශාස්ත්‍රීය කෘති සපයාදුන් මහාචාර්ය අශෝක ප්‍රේමරත්න, ඇතැම් ජර්මන් වචනවල අර්ථ නිරුක්ති කියාදුන් කථිකාචාර්ය ජයමල් ද සිල්වා, මේ ගැන යමක් ලියන්නට අප පෙලඹවූ රාජකීය පණ්ඩිත ගිනිකටුවැවේ විපුල හිමි යන විද්වතුන්ට අපේ ගෞරවයත් ස්තුතියත් හිමි යි.

2017. 10. 06
දිවයින වටමඬල              

කුමරතුඟු මුනිදස් අත් අකුරු

මේ කුමරතුඟු මුනිදසුන් 1932 දී රැසැයූ "පරෙවි සන්දේශ විවරණයේ" මුල් පැහැරැවුමේ පළමු වැනි පිටුවේ සේයාරුවෙකි. මෙහි "ස්වදේශ මිත්‍රයා සංස්කාරක තුමාණනට තුටු පඬුරු" යි ලියා ඊට යටින් "මු. කු." යන කෙටි අස්සනත් "1932. 11" යන දිනයත් යොදා ඇත්තේ කුමරතුඟු මුනිදසුන් විසිනි. 

පසු ගිය දාක අපට මෙය හමු වූයේ කැලැණි සරසවි පොත් ගුලේ පුවසුරු D. J. විජයරත්න පොත් එකතුව පිරික්සූ විටෙක ය. කුමරතුඟු අත් අකුරුවලට පහළින් ඇත්තේ පුවසුරු D. J. විජයරත්නයන් ගේ මුද්‍රාව යි. "D. J. WIJAYARATNE, University of Ceylon, PERADENIYA" යනුවෙන් එහි සඳහන් වේ.

පේරාදෙණියේ ලක් සරසවියේ සිංහල පුවසුරුවකු ව සිටි D. J. විජයරත්නයන් බොහෝ දෙනා හඳුනන්නේ "History of the Sinhalese Noun" නම් ගත් රුවනෙහි කතුවරයා හැටියට ය. ඒ සැබෑ ගත් රුවනක් බවත් එහි කතුවරයා සැබෑ පඬි රුවනක් බවත් ඊට බැලුම් අසක් හෝ දුන්නාහු දනිති.

1932 නොවැම්බරයේ දී 'ස්වදේශ මිත්‍රයා' සකසුවනට කුමරතුඟු මුනිදසුන් තිළිණ කළ මේ පොත D. J. විජයරත්නයන් අතට පැමිණියේ කෙසේ දැ යි කියන්නට නම් අපි නො දනුමු.

විවියන් ද සිල්වා බොරලැස්ස

සී. ටී. ප්‍රනාන්දු, මොරිස් දහනායක, කාන්ති වක්වැල්ල, වින්සන් ද පෝල් පීරිස්, සිඩ්නි ආටිගල ඈ පරපුරෙහි මෙ තෙක් කල් දිවමන් වැ සිටි ජ්‍යේෂ්ඨතම ගායිකාව වූ විවියන් ද සිල්වා බොරලැස්ස සිංහල ගීත සාහිත්‍යයට අමරණීය ගී රැසක් තිළිණ කළ ප්‍රවීණ නිර්මාණ ශිල්පිනියකි. අසූ හය වසක් ආයු සංස්කාරය වින්දනය කළ ඕ තොමෝ පසු ගිය දාක සිය ජීවන ගීය නිමා කළා

විවියන් ද සිල්වා බොරලැස්ස

ය.

ඇය ගේ ජනප්‍රියතම ගීය වූයේ කාන්ති වක්වැල්ල සමග ගැයූ 'දුර පෙනෙන තැනිතලා' ගීය යි. ඊට අමතර වැ ඇය ගැයූ 'නවතින්න තිස්ස ඇයි මේ', 'සම්බුදු මංගල්ලේ', 'නංගී නංගී රූපිකා' වැනි ගීත ද ජනප්‍රසාදයට පාත්‍ර විය. ඉන් ඇතැම් ගීයෙක තනු හින්දී ගීත අනුකරණයෙන් නිමැවුණේ වුව විවියන් ගේ ගායනයෙහි වූයේ නිර්ව්‍යාජ සිංහල ස්වරයෙකි. 'දුර පෙනෙන තැනිතලා' ගී තනුවෙහි ඇති බටහිර ඌරුව යටපත් වන්නේ ද ඇය ගේ මේ සිංහල ගායනයෙනි.

වරක් විවියන් ගේ උපන් දිනයක් නිමිති කොටගෙන නුවන් නයනජිත් කුමාර ලියූ ඉතා හොඳ ලිපියක් 'සිළුමිණේ' පළ වූ බව මට මතක ය. විවියන් විවිසමින් ඒ ලිපිය ඉක්මවන යමක් ලිවීමට මට හැකියාවෙක් නැති. එ බැවින් හුදු පෞද්ගලික අනුභූතියෙකින් මේ සටහන නිමා කිරීමේ වරදක් නැතැ යි සිතමි.

විවියන් ද සිල්වා බොරලැස්ස ගේ අභාවය ඇසූ මොහොතේ මට සිහි වූයේ 2010 දී මෙ ලොව හළ මා ගේ මවු පස ආච්චි ය. ඇයට සිංහල ගීයක් ගයන ලෙස කුඩා කල මා ඇවිටිලි කළ නොයෙක් අවස්ථාවල ඇය ගැයුවේ විවියන් ගේ 'නංගී නංගී රූපිකා' ගීයත් 'සිනා සිසී නැග එන්නා සූර්‍යා උදේ' ගීයත් ය. 'නංගී නංගී රූපිකා' ගීය මා ආච්චි ගේ හඩින් ඇසුවේ විවියන් ගේ හඩින් අසන්නට බොහෝ කලකට පෙර ය. ඒ නිසා ඒ ගීය ඇසෙන වාරයක් පාසා මට මා ගේ ආච්චි මතක් වේ.

අසූ හය වැනි වියේ දී ජීවන ගීතය නිම කරන විවියන් ද සිල්වා බොරලැස්ස ද සෙනේබර ආච්චි කෙනෙකි. ඇය ද තම මුනුපුරු මිනිපිරියන් නළවන්නට මේ ගී කෙතෙකුත් ගයන්නට ඇති බව නිසැක ය. මාත් ඇයට නිවන් සුව පතන්නේ ඇය ගේ ගීයෙන් නැළැවුණු මුනුපුරකු වසයෙනි.

"අයාලේ ගිය සිතක සටහන්"

තිස්ස අබේසේකර

ඊයේ දවාලේ මා කිරිබත්ගොඩ සරසවි පොත්හලට පිවිසියේ වැඩි බලාපොරොත්තුවක් ඇති ව නො වේ. මින් පෙර ගාල්ලේ සරසවි පොත්හලින් ඒ පොත ගැන විමසා මා ලද උදාසීන ප්‍රතිචාරය මා සිතේ තිර ව රැඳී තිබිණි. එහෙත් කිරිබත්ගොඩ දී මට වාසනාව උදා විය. ටික වේලාවක් පොත් රාක්කයක් ඇවිස්සූ වෙළෙඳ සහායිකාවක් මා ඉල්ලූ පොත සොයාගෙන මා අත තැබුවා ය. ඉන් මා වත ප්‍රභාවත් වනු ඇය ද දකින්නට ඇත.

මා සොයා ගියේ තිස්ස අබේසේකර ගේ 'අයාලේ ගිය සිතක සටහන්' ය. මින් පෙර ඔහු ගේ චිත්‍රපට රසිකයකු වූ මා මුලින් ම ඔහු ගේ පාඨකයකු වූයේ ඊයේ දවාලේ ය. මා තිස්ස ගේ මේ පොත සොයන්නට වූයේ සී. ටී. ප්‍රනාන්දු ගැන ඔහු ලියා ඇති යමක් දැනගනු පිණිස ය. සී. ටී. ගැන තිස්ස මහත් අභිරුචියෙන් ලියා ඇති බව මා මීට බොහෝ කලකට පෙර දැනගත්තේ සුනිල් මිහිඳුකුල ගේ ලිපියෙකිනි. තිස්ස ගේ අදාළ ලිපිය 'අයාලේ ගිය සිතක සටහන්' නම් පොතෙක ඇති බව ආරඤ්චි වූයේ අන්තර්ජාලයේ සහෘදයකු ගෙනි.

මා තිස්ස ගේ පොත මහත් ආශාවෙන් කියවන්නට පටන් ගත්තේ මට අවශ්‍ය වී තුබුණු කරුණ සොයාගන්නට ‍ය. එහෙත් මට හමු වූයේ ඒ කරුණ පමණක් නො වේ. ඒ හා සබැඳි තව ද බොහෝ වැදැගත් කරුණු රැසක් ඉන් මතු විය. ආනන්ද සමරකෝන්, සුනිල් සාන්ත, සී. ටී. ප්‍රනාන්දු යන තිදෙනා ගේ සංගීත භාවිතයෙහි යම් පොදු සාධකයක් ඇති බව තිස්ස පෙන්වාදෙයි. එය මට ද බොහෝ කලකට පෙර හැඟුණු දෙයෙකි. එහෙත් ඒ කවරක් දැ යි ඉඳුරා ප්‍රකාශ කිරීමට තරම් සංගීත ඥානයෙක් මට නැත. සමරකෝන්, සුනිල්, සී. ටී. යන තිදෙනා මා ගේ ප්‍රියතම ගායකයන් වූයේ මේ පොදු සාධකය නිසා යැ යි මට දැන් සිතේ.

සිංහල ගීතයේ පංක්ති විෂමතාව පිළිබඳ ව තිස්ස සඳහන් කරන කාරණය ද කලකට ඉහත මටත් හැඟී තුබුණෙකි. එහෙත් තිස්සට තරම් විචාරශීලී ලෙස ඊට හේතු සාධක එළැවීමට තරම් සංගීත ඥානයක් තබා සමාජ ඥානයෙක් වත් මට නො වී. තිස්ස ඉතා මැනැවින් පෙන්වාදෙන පරිදි එක්තරා මාදිලියක සිංහල ගීත අගනුවර ආශ්‍රිත ඉහළ මධ්‍යම පංක්තියට රුචිකර වූයේ සිය පංක්තියේ අරුමෝසමක් වූ පියානෝවෙන් ඒ ගී වැයිය හැකි වීම නිසා පමණක් නො වේ. ඒ ගීතවල කිසි යම් පොදු ස්වර වගන්තියෙක් පැවැතීම ද ඊට හේතු වී ඇත. තිස්ස මේ බව අනාවරණය කොටගෙන ඇත්තේ 'මහගෙදර' චිත්‍රපටයට ගීයක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා සරත් ප්‍රනාන්දුත් සමඟ වෙහෙසුණු අවස්ථාවේ දී ය.

උත්තර භාරතීය රාගධාරී සංගීතයේ මහාධිපත්‍යය රැකගනු පිණිස අවශේෂ සංගීත සම්ප්‍රදායයන් සාහසික ලෙස සමූල ඝාතනය කිරීමට එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර, ඩබ්. ඩී. අමරදේව, එච්. ඩබ්. රූපසිංහ ආදි ප්‍රබුද්ධයන් උපාය යෙදූ සැටිත්, සුනිල් සාන්ත වැන්නවුන් සේ ම තිස්ස ද ඊට එරෙහි ව අනවරත අරගලයක යෙදුණු සැටිත් තිස්ස ගේ පොතේ මොනොවට සඳහන් වේ. සිංහල ගීත සාහිත්‍යයේ සමාජ ඉතිහාසය සොයන්නකුට එය දැනුම් නිදහනෙකි. සිංහල ගීතයේ පංක්ති විෂමතාවත්, සමරකෝන් - සුනිල් - සී. ටී. තිදෙනා ගේ පොදු සාධකයත් පිළිබඳ තිස්ස ගේ උපන්‍යාස තව දුරටත් පර්‍යේෂණීය බව මා ගේ කල්පනාව යි. ඒ සඳහා ‍යම් සංගීතඥයෙක් ඉදිරි පත් වේ නම් මම ඔහුට පුළුවන් උදවුවක් කරමි.

රිච්මන්ඩ් යටගියාව සොයා ගිය හැටි

ඉස්සර මා නිතොර ආ ගිය මුද්‍රණ ආයතනයකට කලකට පසු අද හවස පා තැබූයෙමි. එහි පිවිසි විගස ම නැහැ පුඩු කිතිකවා-ලූ නැවුම් තීන්ත සුවඳින් මා ගේ මතක සයුර කැලැඹී-ගියේ ය. පාත මහලින් නො කඩවා ඇසෙන මුද්‍රණ යන්ත්‍රයේ ඒකාකාරී ඝෝෂාව ඔස්සේ මම වසර කිහිපයක් අතීතයට ඇදී ගියෙමි. උසස් පෙළ විභාගය පෙනී සිට සරසවි වරම් ලැබෙන තුරු අවුරුදු එකහමාරක පමණ කාලයක් මා ගෙවා දැමූයේ කලින් කලට පළින් පළට යමින් පූර්ණ ශාස්ත්‍රීය සඤ්චාරයක දෙමිනි. මුද්‍රණ ආයතන යනු එසේ මා නිතොර ආ ගිය තැන්වලින් එකකි. එසේ ආ ගිය හැම තැනකට ම නැවැත පා තබන විට එක්තරා සොඳුරු මිනිසෙක් මට සිහි වෙයි. ඒ කන්දේ සිසිල් සුරසේන මහතා ය.

එ දවස මා ගේ බොහෝ උදය වරු ගෙවුණේ රිච්මන්ඩ් විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගමයේ සඟරා හා කෞතුකාගාර කමිටු කාර්යාලයයේ ය. ඒ සුරසේන මහතා සමඟ පැරැණි පතපොත පෙරළමින් විද්‍යාලයයේ ඉතිහාසය ලියමිනි. සුරසේන මහතා ප්‍රකට පරිසරවෙදියකු මෙන් ම ඉතිහාස පර්යේෂකක් ද වේ. එ වක අප ලියන්නට පටන් ගත් ඉතිහාස පොත තව ම නිමහම් දුටුයේ නැති නමුත් මඳ කලෙකින් එහි සංක්ෂිප්තයක් පළ කරන්නට අපට හැකි විය. තව ද වසර කිහිපයක් ම කන්නන්ගර සමරු උලෙළ පැවැත්වීමට ද මම සුරසේන මහතාට උදවු කෙළෙමි. ඒ වූ කලී ජීවිතයේ අන් කිසි දාකටත් වඩා උද්යෝගයෙන් සහ ජවයෙන් මා වැඩ කළ සමයය යි.

එ වක සතියකට එක් දවසක් වත් සුරසේන මහතාත් මාත් රුහුණු කුමාරියේ නැඟී කොළොම් පුරයට යන්නේ රිච්මන්ඩ් ඉතිහාසය හොයන්නට ය. ගාල්ලෙන් දුම්රියේ නැඟුණු තැන් පටන් කොළොඹ කොටුවෙන් බැහැ-ගන්නා තුරු අප කෙළේ කිසි යම් පැරැණි පොතක් කියවමින් වැදැගත් කරුණු ලියා-ගැනීම යි. ඒ අතර උදේට කිසිවක් කෑ යුතු බැවින් විස්කොතුවකින් හෝ බනිසකින් හෝ අපි යන්තම් කුස රවටමු. කොළොම් පුරයට ළඟා වූ පසු එහි අප නිතොර ගැවැසුණු තිප්පොළ වූයේ රාජ්‍ය ලේඛනාගාරය සහ මෙතෝදිස්ත මූලස්ථානය යි. උදේ නවයහමාරට පමණ ඉන් එකකට රිංගා-ගන්නා අප නැවැත එළියට එන්නේ හවස හතරට පමණ ඒ ආයතනය වසා-දමන විට ය. හවස හතරට වත් ඒ ආයතන වසා-දැමීම ගැන මම එ කල සතුටු වූයෙමි. නැත්නම් හවස හතරට වත් දවල් කෑම කියා එකක් ලැබෙන්නේ නැත. කැප වීමෙන් වැඩ කිරීම පිළිබඳ මට පරමාදර්ශය වූයේ සුරසේන මහතා ය. එ තරම් කැප වීමෙන් වැඩ කළ අන් කිසිවකු මා දැක නැත.         

කොළොඹ ගොස් හොයා-ගෙන එන විස්තර ගොනු කොට ලිවීම සිදු කැරුණේ රිච්මන්ඩ් විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගම් කාර්යාලයයේ දී ය. සුරසේන මහතා ගොනු කොට කියන විස්තර අදාළ මූලාශ්‍රය පිළිබඳ ව සටහන් සහිත ව මම කුරුටු ගා-ගනිමි; පසු ව අත දිග ඇර-ලා ලියමි. එහෙත් ඒ ලියන ලිපි කිසිවක් මුල් වටයෙන් ම අනුමත වූයේ නැත. මා දන්නා සියලු ශිල්ප දක්වමින් කොතරම් හොඳට ලීව ද සුරසේන මහතා කප-කපා නැවැත ලියවයි. එතුමා තෘප්ත වන්නේ කිහිප විටක් ලිපිය පිරිපහදු කළ පසු ය. එයින් මට අප්‍රමාණ ඉවසීමක් පුරුදු වූ බව මට දැන් සිතේ. එසේ අප ලියූ ඇතැම් ලිපි සමරු කලාපවල පළ වූ අතර ඇතැම් ඒවා පළ කිරීමට නියමිත සඟරාව සඳහා ය. නොයෙක් වියතුන් ලියූ ලිපි මා ලවා ඉංගිරිසියටත් සිංහලයටත් පරිවර්තනය කරවමින් මා හට පරිවර්තන කාර්යය පුහුණු කළේ ද සුරසේන මහතා ය. ඇතැම් අවස්ථාවක එතුමා ඒ ලිපිවල මුල් කතුවරුන් විමසා පරිවර්තනවල ගුණාත්මක භාවය තහවුරු කොට-ගත්තේ ය.

වරක් කුඩා ඉංගිරිසි පොතක් මට දුන් සුරසේන මහතා එය සිංහලයට පෙරළන්නැ යි කී ය. කන්නන්ගර සිරිමතුන් ගේ ජාතික සේවාව පිළිබඳ ව ලියැවුණු 'Dogged Perseverance Coupled with Fearless Advocacy' නම් වූ ඒ පොත ජාතික අධ්‍යාපන ආයතනයේ පර්යේෂණ අංශය විසින් සම්පාදනය කරන ලද්දකි. ඒ වසරේ කන්නන්ගර සමරුව වෙනුවෙන් එය පළ කළ යුතු බව කී එතුමා මුළු පොත ම පරිවර්තනය කිරීම සඳහා මට දුන්නේ දෙසතියක පමණ කාලයකි. රෑ දහවල් නො බලා විගහට පරිවර්තන කාර්යය නිම කළ මම අත්පිටපත රැගෙන එතුමා හමුවේ පෙනී-සිටියෙමි. පරිවර්තනය හඬ නඟා කියවන්නැ යි මට අණ දුන් එතුමා පුටුවක හරිබරි ගැසුණේ ය. මම කියවන්නට පටන් ගතිමි. සුරසේන මහතා ඇස් පියා-ගෙන පරිවර්තනයට සවන් දෙයි; ඈනුම් අරියි; ඉඳ හිට ඇතැම් තැනක් හරි නැතැ යි කියයි; වෙනත් වචනයක් යොදන ලෙස උවදෙස් දෙයි. මුළු පොත ම කියවා හමාර වූ පසු අත් පිටපත ගෙන ලිපි ගොනුවක දැමූ එතුමා එය තම කාර්යාලයයේ පොත් අල්මාරියට දැම්මේ ය. ඒ අවුරුද්දේ කන්නන්ගර සමරුවට පොත පළ වූයේ නැත. සුරසේන මහතා ඒ අත් පිටපත නැවැතත් පොත් අල්මාරියෙන් එළියට වැඩැම්මූයේ හරියට ම අවුරුද්දක් ගිය තැන ය. එතුමා එය ආ පසු අත තැබුවේ එහි තවත් සුද්ද කළ යුතු තැන් ඇත්නම් සුද්ද කරන ලෙස කියමිනි. මම එය පෙරළා බැලුවෙමි. මුල් කෙටුම්පත පළ නොකිරීම ගැන දහස් වර සතුටු වුණෙමි. එ වර මා නැවැත නැවැත අත් පිටපත සුද්ද කළ පසු සුරසේන මහතා එය පළ කැරැවූයේ රජයේ ප්‍රවෘත්ති දෙපාර්තමේන්තුවෙනි.       

ශාස්ත්‍ර පර්යේෂකයකුට තිබිය යුතු ශික්ෂණය හා ඉවැසීම මා පුරුදු වූයේ යකකු බැඳ-ගත්තා සේ සුරසේන මහතා හා වැඩ කිරීමෙනි. ශාස්ත්‍රීය ලේඛන මූලධර්ම පිළිබඳ ව මහාචාර්ය පී. ජී. කුරේ විසින් ලියන ලද පොතක් එතුමා සතු ව තිබිණි. ඒ පොතේ තමා සතු ව තුබුණු එක ම පිටපත එතුමා මට තිළිණ කෙළේ මා සරසවියට ගිය පසු එය මට ප්‍රයෝජනවත් වනු ඇති බව කියමිනි. සරසවියට පිවිසෙන්නට පෙරාතු ව ඒ පොත මෙන් ම එතුමා ගේ ඇසුර ද මා වෙත ලැබීම පූර්ව කෘත පුණ්‍ය බල මහිමය නිසා ම සිදු වූයෙකැ යි මම තරයේ අදහමි. අද හවස සුපුරුදු මුද්‍රණ ආයතනයකට පා තැබූ වෙලේ මට සුරසේන මහතා සිහි වූයේ, එ වක අප එක් ව ලියූ නොයෙක් ලිපි රැගත් සමරු කලාප හා පොත් මුද්‍රණය කරන විට දිවා රෑ නො බලා මුද්‍රණ ආයතනයට වී සෝදුපත් කියැවූයේ මා බැවිනි. තරග පිටියේ දිවෙන තුරඟකු මෙන් දේශන හා විභාග පසු පස දිවෙමින් අද ගෙවන ඒකාකාරී දිවියට වඩා එ දවස් දාහෙන් සම්පතකි. මේ තරග දිවුම ඉවර වූ පසු නැවැතත් එතුමා හා එක් වීමට මම ඇඟිලි ගණිමි.

කන්දේ සිසිල් සුරසේන මහතාට ආයුරාරෝග්‍ය සම්පත්තිය සැලැසේ වා!

සම්භාව්‍ය, සමකාලීන, සමතික්‍රමණ 'රීති' මිථ්‍යාව!

මහාචාර්ය ජේ. බී දිසානායක පතුරවපු ලොකු මිථ්‍යාවක් තමයි, ඔය සම්භාව්‍ය, සමකාලීන, සමතික්‍රමණ කියන රීති විග්‍රහය. මේ සටහනේ අරමුණ වෙන්නේ රීතිය කියන්නේ මොකක් ද කියලා පැහැදිලි කරලා, මහාචාර්ය ජේ. බී. දිසානායක ගේ රීති යන පදයේ සාවද්‍ය ව්‍යවහාරය හෙළි දරවු කිරීම.

රීතිය කියන්නේ පෙරපර දෙදිග ම භාෂා සාහිත්‍ය අධ්‍යයනවල බොහොම පැහැදිලි ව විග්‍රහ කරලා තියෙන සංකල්පයක්. රසවාදය, ගුණවාදය, අලංකාරවාදය, ධ්වනිවාදය, වක්‍රෝක්‌තිවාදය, ඖචිත්‍යවාදය, අනුමිතිවාදය වගේ පෙරදිග කාව්‍ය විචාරවාද අතරින් රීති වාදය ප්‍රධාන ම එකක්. සකුව බැරි නිසා රීතිය සම්බන්ධ පෙරදිග අදහස් ගැන මං වැඩිය දන්නෑ. හැබැයි රීතිය ගැන අපරදිග අදහස් නම් යම් තරමක් කියවලා තියෙනවා. ඉංගිරිසියෙන් රීතියට කියන්නේ style කියලා. භාෂා රීති අධ්‍යයනය කිරීමට වෙන් වුණ විෂය ක්ෂේත්‍රයක් වාග්විද්‍යාවේ තියෙනවා. ඒකට කියන්නේ රීතිවිචාරය කියලා. ඉංගිරිසියෙන් නම් stylistics. ඒ විෂයයේ රීති හැඳින්වෙන්නේ පුද්ගලයා, සන්දර්භය, භාෂා මාධ්‍යය, (සාහිත්‍යයේ නම්) සාහිත්‍ය ප්‍රවර්ගය, අනුභූතිය වගේ විචල්‍ය සාධක අනුව වෙනස් වන භාෂා ව්‍යවහාර හැටියට.

මේ නිර්වචනය අනුව පේනවා, රීතිය පුද්ගල බද්ධ සහ අවස්ථා බද්ධ බව. එක ම පුද්ගලයා වුණත් වෙනස් වෙනස් අවස්ථාවල වෙනස් වෙනස් රීති පාවිච්චි කරනවා. මේකට භාෂණයෙන් උදාහරණයක් ගනිමු: එක ම පුද්ගලයා සභාවක කථා කරන කොට එක විදියක්; යාළුවොත් එක්ක කතා කරන කොට තව විදියක්. ඒත් එක්ක ම ලේඛනයෙන් උදාහරණයක් ගනිමු: එක ම පුද්ගලයා පෙස්සමක් ලියන කොට එක විදියක්; කෙටි කතාවක් ලියන කොට එක විදියක්.මේ උදාහරණ විතරක් සලකා බැලුවත් පැහැදිලි වෙන කාරණේ තමයි රීතිය වෙනස් වෙන්නේ ලේඛනය හරි භාෂණය හරි සඳහා තෝරාගන්න වචන, සරල වාක්‍ය සහ සංකීර්ණ වාක්‍ය ආදි වාක්‍ය සංස්ථිති වගේ ලක්ෂණ අනුව. එහෙම නැතුව අනුගමනය කරන ව්‍යාකරණ පද්ධතිය අනුව නෙවෙයි. සාමාන්‍යයෙන් සිංහලයෙක් සභාවක කථා කරද්දී වුණත් යාළුවොත් එක්ක කථා කරද්දී වුණත් පාවිච්චි කරන්නේ එක ම ව්‍යාකරණ පද්ධතිය. මේ උදාහරණයෙදි නම් භාෂණයේ ව්‍යාකරණ පද්ධතිය.

දැන් එතකොට ඔය සම්භාව්‍ය, සමකාලීන, සමතික්‍රමණ කියන ඒවා තුන නම් කරලා තියෙන්නේ 'රීති' (styles) හැටියට. හැබැයි ඒවා රීති නෙවෙයි 'ව්‍යාකරණ පද්ධති' (grammatical systems). ඒ බව 'රීති' ගැන මෙච්චර වෙලා කරපු විග්‍රහය අනුව පැහැදිලි වෙන්න ඕන. සම්භාව්‍ය 'රීතිය' කියලා කියන්නේ මධ්‍යතන සිංහල යුගයේ ඉඳන් කෝට්ටේ යුගයේ පරිහානිය දක්වා ම ලියන්න පාවිච්චි කරපු ව්‍යාකරණ පද්ධතියට. සමකාලීන 'රීතිය' කියලා කියන්නේ විසි වැනි සියවසේ ලේඛන සිංහල ව්‍යවහාරයේ පුනර්ජීවනයේ පටන් මේ දක්වා බොහෝ ලේඛකයන් පාවිච්චි කරන ව්‍යාකරණ පද්ධතියට. ඒක නොයෙක් ලක්ෂණ අනුව සම්භාව්‍ය රීතියෙන් වෙනස් වෙනවා. සමතික්‍රමණ 'රීතිය' කියලා කියන්නේ භාෂණ සිංහලයේ ව්‍යාකරණ පද්ධතියට. මේ ලිපිය ලියලා තියෙන්නේ භාෂණ ව්‍යාකරණ පද්ධතිය අනුව.

ඔය සම්භාව්‍ය, සමකාලීන, සමතික්‍රමණ කියන බෙදුම් තුන නම් කරලා හඳුන්වලා දුන්න අය ම කියලා තියෙන විදියට මේ ව්‍යාකරණ පද්ධති තුනෙන් ඕන එකක් පාවිච්චි කරන්න ඕන කෙනෙකුට අයිතිය තියෙනවා. මේ ව්‍යාකරණ පද්ධති තුන ම ලේඛන මාධ්‍යයට වගේ ම භාෂණ මාධ්‍යයටත් පාවිච්චි කරන්න පුළුවන්. ඒ කියන්නේ මේ ව්‍යාකරණ පද්ධති තුනෙන් ම ලියන්න යි කතා කරන්න යි ඕන කෙනෙකුට පුළුවන්. ඒක ඒ කෙනා ගේ අයිතිය සහ රුචිය. ඔයින් එකක් වත් තවත් එකකට වඩා උසස් වත් පහත් වත් නැහැ. හැබැයි පැහැදිලි ව තේරුම් ගන්න ඕන කාරණේ තමයි මේවා 'රීති' නෙවෙයි 'ව්‍යාකරණ පද්ධති' කියන එක.