සිංහල හෝඩියට ඥ ඕනෑ නම් මේ තර්ක හත බිඳින්න.

 

- සේවාර්ජිත මහාචාර්ය ජේ. බී. දිසානායකයනට අභියෝගයක් 

සිංහල හෝඩියට ඥ අකුර එකතු කරන්න ඕනෑ කියලා අප හිතවත් සේවාර්ජිත මහාචාර්ය ජේ. බී. දිසානායක සූරීන් හඬ නඟන්නෙ දැන් අවුරුදු කීපයක ඉඳලා. එතුමා "ඥ ඕනෑ; ඥ ඕනෑ" කියනවා විනා ඒ ඕනෑකම තහවුරු කරන්න කරුණු දක්වන්නෙ නැහැ. කෙසේ වෙතත් සිංහල හෝඩියට ඥ ඕනෑ නැති බවට නම් වාග්විද්‍යාත්මක හේතු ගණනාවක් දක්වන්න පුළුවන්.

ඥ අකුර සිංහල භාෂාවේ ශබ්දිමයක් නොවීම

පළමු වැනි හේතුව තමයි ඥ අකුර සිංහල භාෂාවේ ශබ්දිමයක් (phoneme) නොවීම. ශබ්දිමයක් කියන්නෙ සමාන පරිසරයක යෙදිලා පදවල අර්ථය වෙනස් කරන ශබ්දයක්. උදාහරණයකට පණ - බණ කියන පද දෙකේ ම අණ - අණ කියන කොටස පොදුවේ තියෙනවා. අර්ථය වෙනස් වෙන්නෙ ප්, බ් දෙක වෙනස් වීමෙන්. ඒ කියන්නෙ ප්, බ් දෙක සිංහල භාෂාවේ ශබ්දිම. ඓතිහාසික හෝ වෛන්‍යාසික හෝ හේතුවකට ඇරුණු කොට හෝඩියක තිබිය යුත්තේ යම් භාෂාවක ශබ්දිම සමූහය පමණ යි. මේක වාග්විද්‍යාවේ සියවසක් විතර පරණ සිද්ධාන්තයක්. දිසානායක සූරීන් මේක නොදන්නවා වෙන්න බැහැ නෙ. ඒ නිසා ඥ යන්න හෝඩියට දාන්න ඕනෑ නම් එතුමා මුලින් ම පෙන්වා දෙන්න ඕනෑ ඒක සිංහල භාෂාවේ ශබ්දිමයක් වන ආකාරය.

ඥ අක්ෂරය තනි අකුරක් නොවීම

දෙ වැනි හේතුව තමයි ඥ අක්ෂරය තනි අකුරක් නොවීම. යමක් ශබ්දිමයක් වෙන්න නම් ඒක මුලින් ම තනි ශබ්දයක් තනි අකුරක් වෙන්න ඕනෑ. ඥ කියන්නෙ බැඳි අකුරක්. ඒ කියන්නෙ සංයුක්ත අක්ෂරයක්. මෙතැන ඇත්තට ම අක්ෂර දෙකක් එකට බැඳිලා තියෙන්නෙ. ඒ තමයි ජ් සහ ඤ කියන අක්ෂර දෙක ජ්+ඤ = ඥ. සිංහල අක්ෂර මාලාවේ තියෙන්නෙ තනි අකුරු හෙවත් කේවල අක්ෂර පමණ යි. වර්තමාන සිංහල වර්ණමාලාවේ තියෙන කොයි අකුරත් නිරූපණය කරන්නෙ එක ශබ්දය යි. එහෙත් ඥ වගේ සංයුක්ත අක්ෂරයකින් එක ළඟ ශබ්ද දෙකක් නිරූපණය වෙනවා. ප්‍රඥාව, අඥාන, විද්‍යාඥ වගේ වචන කියන කොට කාට හරි ඥ යන්නෙන් ශබ්ද දෙකක් ඇහෙන්නෙ නැත්නම් ඒ තැනැත්තා හොඳ වෛද්‍ය සායනයකින් කන පරීක්ෂා කරගන්න ඕනෑ. ප්‍රඥාව, අඥාන, විද්‍යාඥ වගේ ඕනෑ ම පදයක් ඥ යන්න යොදාගන්නෙ නැති ව කේවල අක්ෂර යුගළ වසයෙන් ප්‍රජ්ඤාව, අජ්ඤාන, විද්‍යාජ්ඤ යනුවෙන් ලියන්න පුළුවන්. එහෙම ලියන එකේ කිසි වරදක් නැහැ. ඒ නිසා කියන්න තියෙන්නෙ කේවල අක්ෂර පමණක් තියෙන හෝඩියකට සංයුක්ත අක්ෂරයක් ඇතුළත් කිරීමෙන් අක්ෂරමාලාවේ පදනම එහෙම පිටින් ම බිඳ වැටෙනවා. සිංහල අක්ෂර මාලාව අයිති වෙන්නෙ අක්ෂරමාත්‍රා හෝඩි (alphasyllabry) කියන හෝඩි වර්ගයට. ඒ හෝඩිවල මූලික ලක්ෂණය තමයි එක් අකුරකින් එක් ශබ්දයක් සහ එක් මාත්‍රාවක් නිරූපණය කිරීම. මේ ඥ කියන සංයුක්ත අක්ෂරය හෝඩියට ගත්තොත් සිංහල අක්ෂර මාලාවේ මේ මූලික පදනම එහෙම පිටින් ම බිඳ වැටෙනවා. කාට හරි ඥ කියන්නෙ සංයුක්ත අක්ෂරයක් බව සැක නම්, ළඟ ම තියෙන පිරිවෙනට ගිහිල්ලා පණ්ඩිත හාමුදුරුවන්ට වැඳලා එකත්පස් ව ඉඳගෙන සංස්කෘත භාෂාව ලියන නාගර හෝඩියේ ජ අකුර සහ ඤ අකුර ඉගෙනගෙන ඒ දෙක බැඳීමෙන් ඥ අකුර හැදිලා තියෙන හැටි ඉගෙනගන්න පුළුවන්.

ජ්ඤ යනුවෙන් අක්ෂර දෙකක් පැහැදිලි ව දැකිය හැකි වීම

තුන් වැනි හේතුව තමයි සංස්කෘතයේ ඥ කියන සංයුක්ත අක්ෂරය පාළියට විකාශය වීමේ දී ඤ්ඤ යනුවෙන් අක්ෂර දෙකක් පැහැදිලි ව දැකිය හැකි වීම. සාමාන්‍යයෙන් සංස්කෘතයේ තනි අකුරක් පාළියේ දී අකුරු දෙකක් බවට පත් වීමක් කිසි විටෙක සිදු වෙන්නෙ නැහැ. එහෙත් සංස්කෘතයේ 'ඥ' යන්න පාළියේ පද මධ්‍යයේ හැම විට ම 'ඤ්ඤ' බවට පත් වෙනවා. ප්‍රඥා > පඤ්ඤා, විඥාන > විඤ්ඤාණ, අඥාන > අඤ්ඤාණ වැනි පද දෙස බැලුවා ම පැහැදිලි ව පෙනෙනවා ඥ යන්නේ තියෙන්නෙ අකුරු දෙකක් බව. ඒක යි සංස්කෘත ඥ (ජ්ඤ) යන්න පාළියට ඤ්ඤ බවට පත් වෙන්නෙ. හැබැයි පද මුල මේක වෙන්නෙ නැහැ. සංස්කෘත පද මුල යෙදෙන ඥ (ජ්ඤ) යන්න පාළියට ඤ බට පත් වෙනවා. දිසානායක සූරීන් ඥ සහ ඤ දෙක සමාන යි කියලා හිතන්නෙ මෙන්න මේ සංස්කෘත පාළි පද මුල සිදු වන විකල්පනය නිසා වෙන්න පුළුවන්. සංස්කෘත පදාදි ඥ යන්න පාළියට ඤ යන්න බවට පත් වෙන්නෙ මේ දෙක සමාන නිසා නෙවෙයි, පාළියේ පදාදි ව්‍යඤ්ජන සංයුක්ත යෙදෙන්නෙ නැති නිසා. ඒක පාළියේ ශබ්ද ධර්මයක්. පාළියේ ස්වර්ණ > සුවණ්ණ, ස්තූප > ථූප ආදිය වෙන්නෙත් පාළියේ පදාදි සංයුක්ත නැති කම නිසා. පාළියේ දී ජ්ඤාන > ඤාණ වෙන්නෙ ඒක යි. එහෙම නැතුව ඥ සහ ඤ සමාන නිසා නෙවෙයි. පද මුල මේ දෙක විකල්පයෙන් යෙදෙන නිසා දෙක ම ශබ්දයෙන් සමාන යි කියලා හිතන එක ඓතිහාසික වාග්විද්‍යාවේ මූලිකාංග ටික ඉගෙන ගත් කෙනකු පවා සිනා ගන්වන කරුණක්. මා විශ්වාස කරනවා දිසානායක සූරීන් මේවා දන්නවා ඇති කියලා.

සිංහල හෝඩියේ රටා සමමිතිය

හතර වැනි හේතුව තමයි දිසානායක සූරීන් ගේ වුවමනාව පරිදි සඤ්ඤක අක්ෂර ශ්‍රේණියෙන් සඤ්ඤක ඦ යන්න අයින් කරලා එතැනට ඥ යන්න දැම්මා ම ඒකෙන් සිංහල හෝඩියේ රටා සමමිතිය (pattern congruity) බිඳ වැටීම. රටා සමමිතිය කියන්නෙ සංස්කෘත සම්ප්‍රදායය මූලික කරගත් අක්ෂරමාලා තියෙන භාෂාවල අක්ෂරමාලාවේ ක්‍රමිකත්වය රකින ප්‍රධාන ලක්ෂණයක්. ඟ, ඦ, ඬ, ඳ, ඹ කියන සඤ්ඤක අක්ෂර ශ්‍රේණියේ ඦ අක්ෂරය අයින් කරලා ඒ වෙනුවට සඤ්ඤක අක්ෂරයක් නොවන ඥ අක්ෂරය ඇතුළත් කළා ම ඒකෙන් හෝඩියේ රටාව බිඳෙන බව අමුතුවෙන් පැහැදිලි කරන්න ඕනෑ කියලා මා හිතන්නෙ නැහැ.

අපට ඕනෑ හැටියට සංස්කෘත පද විකෘති කළ නොහැකි යි

පස් වැනි හේතුව තමයි යම් හේතුවක් නිසා ඥ කියන සංයුක්ත අක්ෂරය හෝඩියට ගත්තොත් ක්ෂ, න්ද, ත්ව ආදි අනෙක් සංයුක්ත අක්ෂරත් හෝඩියට ගන්න සිදු වීම. එක් සංයුක්ත අක්ෂරයකට විතරක් විශේෂයෙන් සලකන්න හේතුවක් තියෙන්න විදියක් නැහැ නෙ. ගන්නවා නම් ඔක්කොම සංයුක්ත අක්ෂර ගන්න ඕනෑ. එහෙම නෙ සාධාරණ. දිසානායක සූරීන් කියනවා නෙ පද මුල ඥ අකුර උච්චාරණය වෙන්නෙ කේවල අක්ෂරයක් විදියට කියලා; ඒ කියන්නෙ ඤ යන්න විදියට කියලා. එහෙම පද මුල කේවල අක්ෂරයක් විදියට උච්චාරණය වෙන තව සංයුක්ත අක්ෂර තියෙනවා. ක්ෂ කියන සංයුක්ත අක්ෂරය හොඳ උදාහරණයක්. ක්ෂිතිජය, ක්ෂීරපායි, ක්ෂේත්‍රය වගේ පද වැඩි දෙනකු උච්චාරණය කරන්නෙ ෂිතිජය, ෂීරපායී, ෂේත්‍රය යනුවෙන්. එහෙම බැලුවා ම දිසානායක සූරීන් ගේ තර්කය අනුව ක්ෂ - ෂ දෙකත් සමාන යි. එහෙනම් ක්ෂ කියන බැඳි අකුරත් හෝඩියට ගන්න වෙනවා. මොන විහිළු කතා ද මේවා? අව්‍යක්තයන් කොහොම උච්චාරණය කළත් අක්ෂර මාලාවක අකුරු විනිශ්චය කිරීමේ දී අප ගුරු කොටගන්න ඕනෑ ව්‍යක්ත උච්චාරණය. ඔය ඥ අකුරත් හරි නම් පද මුල උච්චාරණය කරන්න ඕනෑ ජ්ඤ යනුවෙන්. ඒ බව සංස්කෘත ශබ්දකෝශ සියල්ල ම දක්වනවා. ඥ අකුර යෙදෙන්නෙ සංස්කෘත භාෂාවෙන් ගත් පදවල පමණ යි. අපට ඕනෑ ඕනෑ හැටියට සංස්කෘත පද විකෘති කරන්න අයිතියක් නැහැ. තත්සම ලෙස ගත්තා නම් හරියට ලියන්න කියවන්න ඕනෑ.

සිංහල හෝඩියේ ලාඝවතාව බිඳ වැටීම

හය වැනි හේතුව තමයි ඥ යන්න හෝඩියට ගැනීමෙන් සිංහල හෝඩියේ ලාඝවතාව (economy) බිඳ වැටීම. ලාඝවතාව කියන්නෙ එක් ශබ්දිමයකට එක් අක්ෂරයක් පමණක් සහ අත්‍යවශ්‍ය අක්ෂර පමණක් ම හෝඩියට ඇතුළත් කරගත යුතු යි කියන මූලධර්මය. කලින් කිව්වා වගෙ දිසානායක සූරීන් ගේ ප්‍රධාන තර්කයක් නෙ ඥ යන්න පද මුල යෙදෙන කොට ඤ යන්නට සමාන ව උච්චාරණය වෙන නිසා හෝඩියට ගන්න ඕනෑ කියන එක. ඉතින් මේ කියන විදියට ඇත්තට ම පද මුල දී ඤ - ඥ දෙක ම සමාන යි නම් එක ම ශබ්දිමය වෙනුවෙන් අක්ෂර දෙකක් හෝඩියට ගන්න ඕනෑ නැහැ නෙ. මේ තියෙන විදියට ම එක ඤ යන්නක් තිබුණා ම ඇති නෙ. එක ම ශබ්දය වෙනුවෙන් ඤ, ඥ යනුවෙන් අක්ෂර දෙකක් හෝඩියට ගත්තොත් ඉදිරියේ දී තවත් ඒ වගේ අක්ෂර ගන්න කියලා බල කිරීම් ඇති වෙන්න පුළුවන්. උදාහරණෙකට තව ටික කලකින් බ අකුරට අකැමැති කවුරුන් හරි බ ශබ්දය දෙන්න වෙනත් අකුරක් යෝජනා කළොත් ඒකත් හෝඩියට ගන්න වෙනවා. මොක ද ඤ, ඥ යනුවෙන් එක ම ශබ්දයට අක්ෂර දෙකක් ගැනීමෙන් අප වැරැදි පූර්වාදර්ශයක් දීලා තියෙන නිසා.

හි‌තෙන හිතෙන හැටියට හෝඩිය වෙනස් කරන්න බැහැ

හත් වැනි හේතුව තමයි අත්තනෝමත අනුව භාෂාවක හෝඩිය ප්‍රතිසංස්කරණය කරන්න බැරි වීම සහ එවැනි ප්‍රතිසංස්කරණයක් කරනවා නම් ඒක භාෂා ක්‍රමසම්පාදන කමිටුවක අනුමතියෙන් කළ යුතු වීම. අත්තනෝමත කියන්නෙ එක් එක් පුද්ගලයන් ගෙ මත. සිංහල භාෂාව අයිති දිසානායක සූරීන්ට නෙවෙයි නෙ. ඒ නිසා එතුමාට හිතෙන හිතෙන හැටියට හෝඩියට අකුරු ඔබන්න යි ඉවත් කරන්න යි බෑ. හෝඩියට ප්‍රතිසංස්කරණයක් කරනවා නම් ඒක කරන්න ඕනෑ රාජ්‍යය විසින් පත් කරනු ලැබූ විද්වත් කමිටුවක් විසින්. දැන් පවත්නා සිංහල අක්ෂර මාලාවට සඤ්ඤක අක්ෂරත් ෆ අක්ෂරයත් එක් කැරුණේ 1989 දී එහෙම පත් කරපු සිංහල ලේඛන රීති තත්ත්වඥ මණ්ඩලයෙන්. මේ වගේ කමිටුවක් රාජ්‍යය විසින් පත් කරනු ලබන්න ඕනෑ. මොක ද සිංහල කියන්නෙ රාජ්‍ය භාෂා දෙකෙන් එකක්. රාජ්‍ය භාෂාවක හෝඩිය වැනි මූලිකාංගයක වෙනස් කමක් කරන්න රාජ්‍ය බලාධිකාරිය පැවැරූ තත්ත්වඥ මණ්ඩලයකට මිස එක් එක් පුද්ගලයාට බැහැ. ඒ නිසා දිසානායක සූරීන් කොහොම කියුවත් සිංහල හෝඩියට ඥ අකුර එක් කරන්න එතුමාට බැහැ. ඒක කරන්න නම් සියලු ගුරුකුල නියෝජනය වන තත්ත්වඥ මණ්ඩලයක් රාජ්‍ය බලාධිකාරිය සහිත ව පත් කරන්න ඕනෑ. මේවා මා නෙවෙයි කියන්නෙ. ව්‍යාවහාරික වාග්විද්‍යාවේ භාෂා ක්‍රමසම්පාදනය (language planning) යටතේ සංහිතා ක්‍රමසම්පාදනයේ (corpus planning) ප්‍රධාන මූලධර්මයක් තමයි ඕක.

ඉතින් අවසාන වශයෙන් කියන්න තියෙන්නෙ අප හිතවත් සේවාර්ජිත මහාචාර්ය ජේ. බී. දිසානායක සූරීන්ට සිංහල හෝඩියට ඥ යන්න ඇතුළත් කරන්න ඕනෑ නම් එසේ බැරි බවට මා කියූ හේතු හත එතුමා ඛණ්ඩනය කරන්න ඕනෑ. මගේ ජීවිත කාලය වගේ දෙගුණයක් විතර වාග්විද්‍යාව හදාරලා තියෙන එතුමාට එහෙම කරන්න බැරි වෙන්න විදියක් නැහැ. ඒ නිසා මා ඉතා සුහද ව එතුමාට අභියෝග කරනවා මා කියූ හේතු හත ඛණ්ඩනය කරලා පෙන්වන්න ය කියලා.

එතුමා හුඟක් වෙලාවට මා කියන අදහස් හෙළ හවුලේ අත්තනෝමත කියලා අහක දානවා. මේ කියූ හේතු හතත් හෙළ හවුලේ අත්තනෝමත නම් රෝමන් යේකොබ්සන්, ලෙනාඩ් බ්ලූම්ෆීල්ඩ්, සෙලිග් හැරිස්, මොරිස් හේල්, කෙනත් එල්. පයික්, ඩේවිඩ් ඇබකොම්බි, ඩැනියෙල් ජෝන්ස්, ආර්. එච්. රොබින්ස් වැනි මහා වාග්විද්‍යාඥයන් සියලු දෙනාත් හෙළ හවුලේ අය වෙන්න ඕනෑ. මොක ද මා මේ මූලධර්ම ඉගෙනගත්තෙ ඒ අය ගේ පත්පොත්වලින්. ඒ නිසා දිසානායක සූරීන් මීට දක්වන ශාස්ත්‍රීය ප්‍රතිචාරය දැනගන්න මා බොහොම ආසාවෙන් බලා ඉන්නවා.

ඒ වගේ ම දිසානායක සූරීන් හෝඩියට ඥ යන්න දාන්න ඕනෑ කියලා පහු ගිය අවුරුදු දෙකතුනේ නැඟූ ඝෝෂාව එතුමා ගේ "අලුත් සිංහල හෝඩිය" කියන අලුත් පොත අළෙවි කිරීමට යොදපු පූර්ව ප්‍රචාරණ ව්‍යාපාරයක් නෙවෙයි කියලත් මා තරයේ විශ්වාස කරනවා. කවුරුන් කොහොම කියුවත් එතුමා වගේ ජ්‍යේෂ්ඨ විද්වතකු ඒ වගේ සිල්ලර විදියේ වෙළෙඳ ගැටයක් ගහවි කියලා මා නම් හිතන්න කැමැති නැහැ.

- ක. ක. ගනුෂ්ක රන්දුල

2025 ජනවාරි 22, බදාදා, අරුණ අතිරේකය 

ඒ. ඒ. අභයසිංහ භාෂා ශාස්ත්‍රීය සම්ප්‍රදානය

කැලැණි සරසවි සිංහල අධ්‍යයනාංශයේ විශ්‍රාමික මහාචාර්යවරයකු වූ ඒ. ඒ. අභයසිංහ සූරීහු ස අසූ වසක් ආයු වළඳා 2023 ඔක්තෝබර 20 වැනි දා අභාවප්‍රාප්ත වූ හ. මේ ලිපිය ඔවුන් ගෙන් ඉටු වූ භාෂා ශාස්ත්‍රීය සම්ප්‍රදානය පිළිබඳ ඇගැයුමෙකි. 

1938 අප්‍රේල් 18 වැනි දා උපන් අදිකාරි ආරච්චිගේ අභයසිංහ සූරීහු කුලියාපිටි මැදි විදුහලෙන් පාසල් අධ්‍යාපනයත් පේරාදෙණි සරසවියෙන් හා යෝර්ක් සරසවියෙන් හා උසස් අධ්‍යාපනයත් ලැබූ හ. පේරාදෙණි විශ්වවිද්‍යාලයයේ දී ශාස්ත්‍රවේදී (ගෞරව) උපාධි පාඨමාලාව සඳහා ප්‍රධාන විෂයය ලෙස සිංහලත් උපවිෂයය ලෙස පාළිත් හදාළ ඔහු තුමූ ආචාර්ය ම. ව. සුගතපාල ද සිල්වා සූරීන් ඇසුරින් වාග්විද්‍යාව කෙරෙහි නැමීගත් හ. සුගතපාල ද සිල්වා සූරීන් ගේ අධීක්ෂණය යටතේ 1973 දී ඔවුන් සිදු කළ 'සිංහල භාෂාව පිළිබඳ පදිමවිචාරාත්මක අධ්‍යයනය' (A Morphological Study of Sinhalese) සඳහා එංගලන්තයේ යෝර්ක් විශ්වවිද්‍යාලයය ඔවුනට දර්ශනසූරී උපාධිය පිරිනැමී ය. අනතුරු වැ මවුබිමට පැමිණි අභයසිංහ සූරීහු කැලැණි සරසවි සිංහල අධ්‍යයනාංශයේ ආචාර්ය මණ්ඩලයේ සේවයට එක් වූවාහු කිහිප විටක් ම එහි ප්‍රධාන ධුරය ද හෙබැවූ හ. 

ව්‍යාකරණයත් වාග්විද්‍යාවත් කෙරෙහි වෙසෙස් ඇල්මක් තුබුණු අභයසිංහ සූරීන් සම්පාදනය කළ 'සිංහල භාෂාවේ සරල වාක්‍ය විභාගය' (1990), 'සිංහල භාෂාවේ සංකීර්ණ වාක්‍ය විභාගය' (1992), 'ව්‍යාඛ්‍යාන සහිත සිදත් සඟරාව' (1998) යන භාෂා ශාස්ත්‍රීය කෘති ද සේවාර්ජිත මහාචාර්ය ආර්. එම්. ඩබ්ලියු. රාජපක්ෂ සූරීන් සමඟ එක් වැ සංස්කරණය කළ භාෂා විඥාන 1 (1989), භාෂා විඥාන 2 (1992), භාෂා විඥාන 3 (2004) යන භාෂා ශාස්ත්‍රීය සංග්‍රහ ද ඔවුන් ගේ භාෂා ශාස්ත්‍රීය සම්ප්‍රදානය මොනොවට පළට කරයි. මීට අමතර වැ උපාධි පාඨමාලා සඳහා නිර්දිෂ්ට 'බුත්සරණ' (තෝරාගත් කතා), 'පරෙවි සන්දේශය', 'භූරිදත්ත - විධුර - වෙස්සන්තර ජාතක' යන සම්භාව්‍ය සාහිත්‍ය කෘති ද අභයසිංහ සූරීන් ගේ සැකැස්මෙන් නොයෙක් විටැ පළ විය. අප ගේ මේ ඇගැයුම සඳහා පාදක වන්නේ ඔවුන් ගේ භාෂා ශාස්ත්‍රීය කෘති කිහිපයක් පමණි.

අභයසිංහ සූරීන් ගේ ප්‍රකාශිත කෘති සමුදායය අතුරින් 'ව්‍යාඛ්‍යාන සහිත සිදත් සඟරාව' (1998) ඔවුන් ගේ මහාකෘතිය (masterpiece) ලෙස සැලැකීමේ වරදෙක් නො වේ. ඒ වනාහි විසි පස් වසක් සරසවි සිසුනට සිදත් සඟරාව ඉගැන්වීමෙන් ද ප්‍රවිවේකී වැ සිංහල පද්‍ය භාෂාව අධ්‍යයනය කිරීමෙන් ද අභයසිංහ සූරීන් පාදාගත් නැණ මිණි නිදහන යි. කව්සිළුමිණි කුසදාව, මුවදෙව්දාව, සසදාව යන සිංහල ගී පොත් තුනෙහි බසත් සීගිරි ගී බසත් විමැසිල්ලෙන් හදාරා සිදත් සඟරාවෙහි පැනෙන වියරණ විදි එකී සිංහල පද්‍යවල භාෂාව විග්‍රහ කිරීමෙන් සපයාගෙන ඇති බව ඔහු තුමූ නිදසුන් දක්වමින් පෙන්වා දෙති. එබැවින් සිංහල පද්‍ය භාෂාවට පරිමිත ව්‍යාකරණයක් වන සිදත් සඟරාව සමස්ත සිංහල භාෂාව විෂයයෙහි විස්තරාත්මක සප්‍රමාණතාවකින් (explanatory adequcy) යුක්ත නොවීම අරුමයක් නොවන බව අභයසිංහ සූරීහු පෙන්වා දෙති. පැදි බසෙහි වියරණය පිඬු කළ පොතෙකින් සමස්ත සිංහල භාෂා ප්‍රයෝගය ඉගැනීමට හෝ ඉගැන්වීමට හෝ හැකියාවෙක් නැත.

අභයසිංහ සූරීන් ගේ 'ව්‍යාඛ්‍යාන සහිත සිදත් සඟරාවේ' විශේෂත්වය වන්නේ එයින් සිදත් සඟරාවේ අඳුරු තැන්වලට එල්ල වන වාග්විද්‍යා ප්‍රභාධාරාව යි. සිදත් සඟරාවේ විභක්ති විග්‍රහය මීට එක් නිදසුනෙකි. සිදත් සඟරාව දක්වන නවවිධ විභක්ති විග්‍රහය අධික බවට තර්ක කෙරෙමින් විභක්තිවල කාර්යාර්ථ (functional nuances) නො තකා හැර හුදු රූපීය සාම්‍යය (formal similarity) අනුව සිංහල විභක්ති පද්ධතිය විභක්ති හයකට ඌනනය කළ කුමාරතුංග මුනිදාස සූරීන් ගේ ප්‍රවේශය විවේචනය කරන අභයසිංහ සූරීහු කාර්යාර්ථ අනුව විභක්ති නවයක් දැක්වූ සිදත් සඟරා විග්‍රහය නිදොස් බවට කරුණු දක්වති (පි. 166). අර්ථය සංස්ථිතික වාග්විද්‍යාවට අගෝචර යැ යි වාග්විද්‍යාඥයන් සිතූ විසි වැනි සියවස මුල් භාගයේ උත්පන්න වූ රූපීය ව්‍යාකරණය (formal grammar) අනුයමින් කුමාරතුංග සූරීන් කළ විභක්ති විග්‍රහයට වඩා සිදත් සඟරාව දක්වන විභක්ති විග්‍රහය කාරක ව්‍යාකරණය (case grammar) අනුවැ වඩාත් පරිපූර්ණ බව අභයසිංහ සූරීහු තර්ක කෙරෙති. මේ වනාහි සිංහල භාෂාධ්‍යයනයෙහි ව්‍යාවෘත කවුරුනුත් අවධානයට ගත යුත්තෙකි.

සිංහල භාෂාවේ විභක්ති විග්‍රහය පිළිබඳ අභයසිංහ සූරීන් ගේ වැදැගත් ම අදහස් පැනෙන්නේ ඔවුන් ගේ අප්‍රකාශිත දර්ශනසූරී උපාධි නිබන්ධය වන 'A Morphological Study of Sinhalese' කෘතියෙහි ය. ජනක වාග්විද්‍යාව (generative linguistics) යටතේ සී. ජේ. ෆිල්මෝර් (C. J. Fillmore) ඉදිරි පත් කළ කාරක ව්‍යාකරණය (case grammar) අනුයමින් සිංහල විභක්ති පද්ධතියේ අගාධ සංස්ථිතිය (deep structure) හා පෘෂ්ඨීය සංස්ථිතිය (surface structure) සම සැලැකිල්ලට ගෙන ඇති අභයසිංහ සූරීහු විභක්තිවල සියලු කාර්යාර්ථ අනුවැ සිංහල විභක්ති පද්ධතිය විබත් සොළොසක් දක්වා ව්‍යාප්ත කෙරෙති. මේ වනාහි සිංහල විභක්ති පිළිබඳ අධ්‍යයනය කළ විශ්‍රාමික මහාචාර්ය තිස්ස ජයවර්ධන සූරීන් ගේ 'Case in Sinhalese' (1971) නම් අධ්‍යයනයට ද වඩා පියවර කිහිපයෙකින් ප්‍රගාමි වූවෙකි. සිංහලයේ භාව කාරකය (stative voice) හෙවත් උක්ත රහිත සංස්ථාන (subjectless constructions) හරි හැටි විග්‍රහ කොටගැනීමට අපොහොසත් වැ ඒ ද උක්ත විභක්තියක් සේ දැක්වීමෙන් මඳක් දෝෂත්වයට පත් වැ ඇතත් අභයසිංහ සූරීන් ගේ විභක්ති විග්‍රහය ප්‍රශංසාර්හ වේ.

සිදත් සඟරා කර්තෘවරයා කාරක විග්‍රහ කිරීමේ දී ඒ සඳහා විභක්ති ඇසුරු කොට තිබීම කුමාරතුංග සූරීන් ඈ බොහෝ නූතන ව්‍යාකරණඥයන් ගේ විවේචනයට ලක් වැ ඇතත් විභක්ති ඇසුරින් කාරක දැක්වීම වනාහි විභක්ති අර්ථය (case meaning) කාරකය ලෙසත් විභක්ති රූපය (case form) විභක්තිය ලෙසත් වටහාගෙන සිදත් සඟරා කර්තෘවරයා කළ වැඩක් බව අභයසිංහ සූරීහු පෙන්වා දෙති. මේ වනාහි සී. ජේ. ෆිල්මෝර් සූරීන් ගේ කාරක ව්‍යාකරණයෙහි පදනම යි. ඔවුන් 'deep case' සහ 'surface case' යනුවෙන් විග්‍රහ කරන්නේ කාරක සහ විභක්ති අතර ඇති මෙකී අර්ථ-රූප සම්බන්ධය (meaning - form relationship) යි. සංස්කෘත ව්‍යාකරණයෙහි පවා නොපැනෙන මේ සම්බන්ධය සිදත් සඟරාවේ ස්වාධීන ලක්ෂණයෙකි. සී. ජේ. ෆිල්මෝර් සූරීන් කරක ව්‍යාකරණ සිද්ධාන්තය ගොඩ නැඟීමේ දර්ශනය ලද්දේ ජේම්ස් ද අල්විස් සූරීන් ගේ සිදත් සඟරා ඉංගිරිසි පරිවර්තනය කියැවීමෙන් දෝ හෝ යි අභයසිංහ සූරීහු ශංසය උපදවති (පි. 303). මේ වනාහි භාෂාධ්‍යයනයෙහි උනන්දු පශ්චාදුපාධි මට්ටමේ පර්යේෂකයකුට හඹා යා හැකි පිරියෙසුම් ගැටලුවෙකි. 

සිංහල සමාස පිළිබඳිනුදු අභයසිංහ සූරීන් ගේ වැදැගත් විග්‍රහයෙක් වෙයි. විභක්ති සමාස (case compounds) යනුවෙන් සිදත් සඟරාව විග්‍රහ කරන කිරිබත්, පොල්තෙල්, වැව් වතුර, මුහුදු මාළු ඈ සමාස වනාහි හුදු විභක්තියක ලෝපයෙන් සිද්ධ වූවක් නො ව වාක්‍යයක් නාම පාදයකට (nominal phrase) හැරැවීමෙන් ද එකී නාම පාදය විභක්ති ආදි ප්‍රත්‍යය ලෝපයෙන් කෝශීකරණයට (lexicalisation) ලක් කිරීමෙන් ද සිද්ධ වූ බව අභයසිංහ සූරීහු සිය දර්ශනසූරී උපාධි නිබන්ධයෙහි පෙන්වා දෙති (පි. 331). එනම් "කිරෙන් බත් උයනවා" යන වාක්‍යය "කිරෙන් උයන බත්" යනුවෙන් නාම පාදයකට පෙරැළී අනතුරු වැ විභක්ති ප්‍රත්‍යයය සහ අනතීත කෘදන්තය ලොප් වීමෙන් "කිරිබත්" යනුවෙන් නාම ප්‍රකෘති දෙකක අවම සංස්ථානයකට පත් වන බව යි. මේ වනාහි අන්තඃකේන්ද්‍රීය සමාසවල (endocentric compounds) අගාධ සංස්ථිතිය (deep structure) සහ ජනක ක්‍රියාවලිය (generative process) පිළිබඳ අගනා විග්‍රහයෙකි. සමාසයක් සහ එහි විග්‍රහ වාක්‍යය අතර සම්බන්ධය මෙයින් වඩාත් පැහැදිලි වේ. අභයසිංහ සූරීන් හැර අන් කිසිවකු මෙවැනි විග්‍රහයකට උත්සාහ දරා නැති බව අප ගේ නොවක් දැනුම යි.

සිංහල භාෂා විෂයයෙහි මේ සා ගම්භීර වාග්විද්‍යාත්මක අධ්‍යයන පර්යේෂණ සිදු කළ අභයසිංහ සූරීහු විශ්වවිද්‍යාලය සේවයෙන් විශ්‍රාම ගැනීමෙන් අනතුරු වැ අධ්‍යයන පර්යේෂණ කෙරෙන් ඈත් වී බුදු දහම අනුව පිළිවෙත් පුරමින් පින් දහම් රැස් කළ හ. ඒ හැම පිනක් ම ඔවුන් පැතූ ඉහළ ම ලොව්තුරු සුවය ලැබීමට හේතු වේ වා යි අපි ප්‍රාර්ථනය කෙරෙමු. අවසන් විසින් සිහි පත් කළ යුත්තේ, වත්මනැ කැලැණි සරසවි සිංහල අධ්‍යයනාංශයේ කටයුතු කරන අභයසිංහ සූරීන් ගේ ශිෂ්‍යානුශිෂ්‍ය පරම්පරාවට ස්වකීය ගුරු දේවයන් උදෙසා කළ හැකි උත්තරීතර ම ගුරු උපහාරය වන්නේ අභයසිංහ සූරීන් පෑ භාෂාධ්‍යයන මාර්ගය තව තව ද අන්වේෂණය කිරීම බව යි. ඒ සඳහා ඔහු තුමූ උත්සුක වෙත් වා! 

[මේ ලිපිය සම්පාදනය කිරීම සඳහා ඒ. ඒ. අභයසිංහ සූරීන් ගේ ජීවන තොරතුරු ලබා දුන්, ඔවුන් ගේ අග්‍රශිෂ්‍ය, කැලැණි සරසවි සිංහල අධ්‍යයනාංශයේ විනේතෘ ජ්‍යේෂ්ඨ මහාචාර්ය නිමල් මල්ලවආරච්චි සූරීනට අප ගේ සාදර ස්තුතිය හිමි යි.]

- 2023 ඔක්තෝබර 25, බදාදා, 'අරුණ' ධාරා අතිරේකය

ජේ. බී. දිසානායක සූරීන් ගේ අං-වලිග හෝඩි මුළාව

සේවාර්ජිත මහාචාර්ය ජේ. බී. දිසානායක සූරීන් ජාත්‍යන්තර සිංහල හෝඩියට ඥ අක්ෂරය එක් කළ බවක් කියමින් සුනිල් දෑරංගල සූරීන් ලියා ඇති සටහන සම්පූර්ණයෙන් ම පාඨකයා නොමඟ යවනසුලු කරුණින් මුළාවට වැටී ලියා ඇති එකක් බව නො කියා බැරි ය. මේ වනාහි අප හිතවත් ජේ. බී. දිසානායක සූරීන් හිතා මතා ගොතා කියන කතාවකි. මේ කතාවෙන් සුනිල් දෑරංගල සූරීන් වැන්නවුන් පවා මුළාවට වැටී ඇති බවක් පෙනෙන කලැ සෙස්සවුන් ගැන කවර කතා ද? 

මීට දශක දෙකහමාරකට පෙර 1998 දී ජේ. බී. දිසානායක සූරීන් ග්‍රීසියේ ක්‍රීට් නුවරට ගිය බව සැබෑ ය; එහි පැවැති සමුළුවකට සහභාගි වූ බවත් සැබෑ ය. එහෙත් එය හෝඩි සමුළුවක් නො වේ. ඒ වනාහි ජගත් විශ්වකේත සාමූහිකත්වය (International Unicode Consortium) විසින් ඇතැම් භාෂාවල විශ්වකේත සම්මත කිරීම සඳහා පැවැත්වුණු සමුළුවකි. විශ්වකේත පද්ධතියේ ලොව හැම භාෂාවකට ම අදාළ රූපාක්ෂර කේත ඵලකයක් (character code table) සහ රූපාක්ෂර නාමාවලියක් (character name list) ඇත. ජේ. බී. දිසානායක සූරීන් ප්‍රමිති ආයතනය වෙනුවෙන් ඒ සමුළුවට ගිය ශ්‍රී ලාංකික නියෝජිතයා ය. 

සිංහලයනට යතුරු ලිවීමට ඇවැසි තාක් සියලු ම අක්ෂර (letters) සහ රූප (forms) නිරූපණය කරන සංකේත එහි ඇතුළත් කළ යුතු බැවින් මෙහි උත්කර්ෂයෙන් කියා ඇති ඥ යන බැඳි අකුර පමණක් නො ව තවත් බැඳි අකුරු, දුලබ අකුරු, අක්ෂරාංග (පිලි) මෙන් ම කුණ්ඩලිය ද ඊට ඇතුළත් කැරිණි. හෝඩියක් නොවන රූපාක්ෂර කේත ඵලකයක් වන මෙය 'ජාත්‍යන්තර සිංහල හෝඩිය' බව කියමින් තමා ජාත්‍යන්තරයේ දී සිංහල හෝඩියට ඥ යන අකුර අලුතින් එක් කළ බව කීමට සමුළුව හමාරයේ ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණි ජේ. බී. දිසානායක සූරීහු පටන් ගත් හ. 

මුලින් පුවත්පත්වලින් කී මේ කතාව පසු ව 'බසක මහිම', 'සිංහල රීතිය' වැනි පොත්වල ද පලිප්පු දමා කීවේ දැන් සිංහල හෝඩියේ අකුරු හැට එකක් බව කියමිනි. එහෙත් පරිගණක වාග්විද්‍යාවේ අබැටක තරම් දෙයක් හෝ දන්නා කෙනෙක් වුව ද විශ්වකේත රූපාක්ෂර කේත ඵලකය යනු හෝඩියක් නොවන බව දනිති. සිංහල විශ්වකේත රූපාක්ෂර ඵලකය සහ රූපාක්ෂර නාමාවලිය පහත වෙන වෙන ම පින්තූරවලැ දක්වමි. එය ඇරැඹෙන්නේ චන්ද්‍ර බින්දුවෙන් බවත් ඉවර වෙන්නේ කුණ්ඩලියෙන් බවත් පෙර කී පරිදි අක්ෂර නොවන බොහෝ සංක්ත එහි ඇති බවත් කාටත් පෙනෙනු ඇත.

මේ ඊනියා ජාත්‍යන්තර සිංහල හෝඩිය 'අං' යන්නෙන් ඇරැඹී 'කුණ්ඩලියෙන්' ඉවර වන අමුතු හෝඩියක් බව දැක මට මතක හැටියට මුනිදාස සෙනරත් යාපා සූරීන් කීවේ "මේක ජේ. බී. ගේ අං-වලිග හෝඩිය" කියා ය. මේ අං-වලිග හෝඩිය කිසි දා සිංහල අක්ෂර මාලාවක් නොවන බවත් මෙයට කවර සංකේතයක් එක් කළ ද එය සිංහල අක්ෂර මාලාවට සංකේතයක් එක් කිරීමක් නොවන බවත් සුනිල් දෑරංගල සූරීන් ගේ මෙන් ම ඔවුන් ගේ සටහන කියවා මුළාවේ වැටෙන්නවුන් ගේ ද දැනගැනීම පිණිස පෙන්වා දිය යුතු ය. ජේ. බී. දිසානායක සූරීන් ගේ මෘදු ගුණාකරය ද ආධුනිකානුග්‍රහය ද කෙරෙහි පූර්ණ ගෞරවයෙන් යුතු ව ම ඔවුන් මෙසේ හිතා මතා කතා ගොතා කියන කෙනකු බැවින් ජේ. බී. කෙසේ කියුවත් අසන්නා සිහි බුද්ධියෙන් ඇසිය යුතු බව අවධාරණය කරනු කැමැත්තෙමි. 

අවසාන වසයෙන් කිය යුතු ව ඇත්තේ, 1. කිසි ම භාෂාවක රූපාක්ෂර කේත ඵලකය එබසෙහි ජාත්‍යන්තර හෝඩියක් නොවන බවත්, 2. එබැවින් ම ජාත්‍යන්තර සිංහල හෝඩිය කියා එකක් නැති බවත්, 3. කිසි දාක සිංහල හෝඩියට ඥ යන බැඳි අකුර එක් කැර නැති බවත්, 4. සම්මත සිංහල හෝඩියේ අකුරු ගණන 1989 දී සම්මත කළ පරිදි තව මත් අකුරු හැටක් පමණක් බවත් ය.

මේ කිසිවක් මා කී පලියට පිළිගත යුතු නැත. පරිගණක වාග්විද්‍යාව ගැන යමක් කමක් දන්නා Chamila Liyanage, Thamalu Piyadigama වැන්නවුන් ගෙන් ද විමසා බැලිය යුතු ය. 

කොම්පඤ්ඤ වීදිය ද? Slave Island ද? මඤ්ඤං ද?

වර්තමානයේ 'කොම්පඤ්ඤ වීදිය' යනුවෙන් හැඳින්වෙන ප්‍රදේශය සඳහා ඉංගිරිසියෙන් යොදන 'Slave Island' යන නාමය ඉවත් කිරීමට අගමැති ලේකම් තැන නියෝග පමුණුවා ඇති බව වාර්තා වේ. මේ වනාහි 'Slave Island' යනු 'වහල් දූපත' යන අරුත ඇති බැවින් ඒ ප්‍රදේශයේ ජීවත් වන්නන් වහලුන් නොවන බව ලොවට මුර ගා කීම සඳහා ඉතා දුර දක්නා නුවණින් කළ වැඩක් බව පෙනේ. එහෙත් ඒ සා දුර දක්නා නුවණක් නැති අපට මෙහි පෙනෙන්නේ ඉතිහාස ඝාතනයක් පමණි. 

පුරාණ කොළඹ නගරය පිළිබඳ තතු විමැසීමේ දී පැහැදිලි වන පළමු වැනි කරුණ නම් 'කොම්පඤ්ඤ වීදිය' යනුත් 'Slave Island' යනුත් සපුරා සමාන භූමි ප්‍රදේශයක් නොවන බව යි. 'Slave Island' යනු තුන් පසෙකින් බේරේ වැවෙන් වට වූ තරමක් විශාල භූමි ප්‍රදේශයෙකි. නමින් මැ ඇඟැවෙන පරිදි 'කොම්පඤ්ඤ වීදිය' යනු වීදියෙකි; 'Slave Island' යනු දූපතෙකි. වීදියක් හා දූපතක් හා දෙකක් බව නො දන්නෝ අග්‍රාමාත්‍ය කාර්යාලයයේ මිස අන් කොහි වෙත් ද? 

පුරාණ කොළොඹ නගර සිතියම් අනුව තහවුරු වන්නේ 'කොම්පඤ්ඤ වීදිය' යනු 'වහල් දූපතේ' එක් කොටසක් පමණක් බව යි. සම්පූර්ණ වහල් දූපතට දුම්රිය පොළ පිහිටි කොම්පඤ්ඤ වීදිය, ග්ලේනි වීදිය, මිව්ස් වීදිය, නව තොටුපොළ පාර යන ප්‍රදේශ කිහිපය ම අයත් වී තිබේ. ඒ අනුව වැඩි දෙනකු ගේ වැරැදි වහර අනුයමින් මුළු 'වහල් දූපතට' ම 'කොම්පඤ්ඤ වීදිය' කියන්නැ යි නියම කිරීම වනාහි මුළු ලක් දිවට ම කොළොඹ කියන්නැ යි නියම කිරීම වැන්න. 

ලන්දේසි බසින් 'කොම්පඤ්ඤෙ' (companhia) යන්න ඉංගිරිසි බසින් 'කම්පනි' (company) යන්න හා සම නිරුක්තික යි. මෙ තන්හි 'කම්පනි' යනු 'සමාගම' යන අරුත නො ව 'හමුදා ඛණ්ඩය' යන අරුත යි. ලන්දේසි යුගයේ දී මේ ප්‍රදේශයේ ලස්කිරිඤ්ඤ කොම්පඤ්ඤයක් (lascarine companhia) ස්ථානගත කොට තුබුණු බැවින් එය 'කොම්පඤ්ඤ වීදිය' යනුවෙන් වහරට පැමිණ තිබේ. හමුදා බැරැක්ක තුබුණු ප්‍රදේශයක් දූපතක් තරම් විශාල නැති බව කාටත් පැහැදිලි කරුණකි. 

ඉංගිරිසි යුගයේ දී 'Slave Island' යනුවෙන් හඳුන්වන ලද්දේ කොම්පඤ්ඤ වීදිය ද ඇතුළත් විසල් බිම් පෙදෙසක් බවත් එය තුන් පසෙකින් බේරේ වැවෙන් වට වී තුබුණු බවත් ඉහත කීවෙමු. මෙය 'Slave Island' නම ලද්දේ ලන්දේසි යුගයේ දී එහි කාපිරි වහලුන් සිරගත කොට සිටි බැවිනි. මේ කාපිරි වහලුන් දියෙන් පීනා පැන යාම වැලැක්වීම සඳහා බේරේ වැවේ කිඹුලන් ඇති කළ බව ද පතළ කරුණෙකි. කයිමන් දොරකඩට ඒ නම ලැබුණේ ද ලන්දේසි බසින් කිඹුලා 'කායිමන්' (kaaiman) යන නමින් හැඳින්වුණු බැවිනි. 

'කොම්පඤ්ඤ වීදිය' සේ ම 'Slave Island' යනුත් ඓතිහාසික ප්‍රවෘත්ති පාදක ස්ථාන නාම බවත් ඒ ස්ථාන නාමවලින් එකක් හෝ මකා දැමීම ඉතිහාසයේ එක් ප්‍රවෘත්තියක් මකා දැමීමට ගන්නා ප්‍රයත්නයක් බවත් අප ගේ නොවක් හැඟුම යි. ඉඳුරා කුල ඇඟැවුමක් ඇති බෙරවගොඩ, ඔලීගොඩ, රදාතොට වැනි ස්ථාන නාමයක් විනා මෙවැනි ඓතිහාසික ප්‍රවෘත්ති පාදක ස්ථාන නාමයක් නිරවද්‍ය කරන්නට යාම වනාහි ඉතිහාස ඝාතක අතිධාවනකාරි ක්‍රියාවක් බව අප ගේ මෘතිකත්වය යි. අගමැති ලේකම් තැන ගේ මේ නියමය අප පිළිගත හොත් අනාගතයේ දී 'කොළොඹ' නමින් මුළු 'ලක් දිව' හැඳින්වීමට ද නියෝග පැනැවෙන්නට බැරි නැත! 

මේක එහෙවු රට ය. 

------------------------

ගැට පදය: 

ලස්කිරිඤ්ඤ - මෙනම් පුර්තුගීසි, ලන්දේසි යුගවල දී ආක්‍රමණිකයනට සේවය කළ ස්වදේශික හමුදා හැඳින්වූ නාමය යි. අරාබි බසෙහි 'සෙබළා/ රකවලා' යන අරුත් දෙන 'අෂ්කාර්' (Askar) යන පදය ප්‍රභූත කොට ඇති මෙය පර්සියානු බසෙහි 'ලෂ්කාර්' (Lascar) යන්න හරහා පුර්තුගීසි බසට 'ලස්කිරිඤ්ඤෙ' (Lascarine) යනුවෙන් පිවිස ඇත. ස්වදේශිකයන් ගේ දෘෂ්ටි කෝණය අනුව මූ තුමූ සුද්දනට ගැති කම් කළ දේශද්‍රෝහි හමුදා ය.

ලබු ප්‍රශ්න විසර්ජනය

'ලබ්බ' යනු 'මල් පොකුර' බව මහාචාර්ය රත්නසිරි අරංගල සූරීන් පවසනවා. 337 වැනි සීගිරි ගීයෙහි ඒ පදය 'මල් පොකුර' යන අරුතින් යෙදී ඇති බව යි එතුමා දක්වන්නේ. එහෙත් 'ලබ්බ' යන්නෙහි ප්‍රකට අර්ථය 'ලබු ගෙඩිය' හෝ ලබු ගෙඩියක හැඩය ගත් 'අණ්ඩකෝශය' හෝ බව පැහැදිලි කරුණක්. ජන වහරේ ඊට සාධක තිබෙනවා.

337, 359 සීගිරි ගී දෙකේ පිළිවෙළින් 'ලබුයට්', 'ලබුයුක්' කියලා වචන දෙකක් තියෙනවා. වත්මන් වහරින් 'ලබුයට්' යන්න 'ලබ්බට' යනුවෙන් ද 'ලබුයුක්' යන්න 'ලබ්බක්' යනුවෙන් ද දක්වන්න පුළුවන්. මේ පද දෙකේ පොදු ප්‍රකෘතිය වන 'ලබු' යන්නට සෙනරත් පරණවිතාන සූරීන් 'flowering branch' (මල් පිපුණු කිනිත්ත) කියලා අර්ථ දක්වලා තිබෙනවා. මේ 'ලබු' යන්න සංස්කෘත භාෂාවේ 'ලම්බක' යන්නෙන් විකාශය වූ බව යි එතුමා දක්වන්නේ. සංස්කෘත භාෂාවේ 'ලම්බක' යන පදයෙහි 'flowering branch' යන අරුත ඇති බව මෝනියර් විලියම්ස් සූරීන් පෙන්වා දෙනවා. ඒ අනුව 'ලබුයට්', 'ලබුයුක්' සඳහා පරණවිතාන සූරීන් ගේ අරුත් දැක්වීම් ගැන සැකයක් නැහැ. 

'ලම්බක' යන පදය සකස් වන්නේ සංස්කෘත භාෂාවේ 'ලම්බ්' යන ක්‍රියා ප්‍රකෘතියෙන්. 'ලම්බ්' යන්න 'එල්ලා වැටීම' (hanging, dangling) යන අරුත දෙන ක්‍රියා ප්‍රකෘතියක්. ලම්බ, ලම්බක, ආලම්බ, ආලම්බන ආදි පද සියල්ල නිපැයෙන්නේ එයින්. 'ලම්බකර්ණ' (ලැමැණි) නම් රාජ වංශයට ඒ නම ලැබුණෙත් 'එල්ලා වැටෙන' (ලම්බ) 'දෙ කන්' (කර්ණ) තුබුණු නිසා. ඒ අනුව සංස්කෘත භාෂාවෙන් 'ලම්බක' කියන්නේ 'මල් පිපී බර වීමෙන් එල්ලා වැටුණු කිනිත්තක්' ගැන. සිහිගිරි සිතුවම්වල දැක්වෙන ඇතැම් හිමිම්බුවන් අත එවැනි පිපුණු මලින් බර වී එල්ලා වැටෙන මල් කිනිති දකින්නට පුළුවන්. ඒ අනුව සීගිරි ගීවල 'ලබු' යනු හුදු මල් පොකුර ම නෙවෙයි. 

කොහොම නමුත් දළදාව අරබයා 'ලබු' පදය පාවිච්චි කිරීම නිසා දැන් රක්ෂිත භාරයට පත් ව සිටින සේපාල් අමරසිංහ සූරීන් 'මලින් බර වුණු කිනිත්ත' යන අරුතින් එය යෙදුවා වෙන්න බැහැ. එතුමා ඒ පදය යොදන්නේ පැහැදිලි ව ම නිග්‍රහයක් අරමුණු කරගෙන බව එහි සහපාඨය (cotext) සහ සන්දර්භය (context) අනුව බැලුවා ම පෙනෙනවා. භර්තෘහරීන් කීවේ, "කේවල පදවලට අර්ථ නැහැ; පදයක් අර්ථ සම්පන්න වෙන්නෙ ප්‍රකරණයක යෙදුවා ම" කියලා. සේපාල් අමරසිංහ සූරීන් මේ පදය යෙදූ ප්‍රකරණය අනුව එයින් අරමුණු කැරුණේ ජන වහරේ එන ප්‍රකට අර්ථය බව පැහැදිලි යි. ඒ නිග්‍රහය සම්බන්ධයෙන් කුමක් කළ යුතු ද යන්න අධිකරණය තීරණය කරා වි.

යම් හෙයකින් සේපාල් අමරසිංහ සූරීන් සිය වාගාලාපවල 'ලබු' යන පදය යෙදුවේ සීගිරි ගීවල පැනෙන අරුතින් නම් එතුමා නඩුවෙන් නිදහස් කරලා ආණ්ඩුවේ විශ්වවිද්‍යාලයයක සිංහල අධ්‍යයනාංශයක සේවයේ පිහිටුවන්න වටිනවා. ඔය සා සම්භාව්‍ය භාෂා සාහිත්‍ය ඥානයක් තිබෙන අය යැවිය යුත්තේ හිරේට නෙවෙයි සරසවියට! 

සුප්‍රබුද්ධ පොදු ජන ගායක නිහාල් නෙල්සන්

නිහාල් නෙල්සන්
(1946 ජනවාරි 01 - 2022 දෙසැම්බර 13)    

සිංහල සංගීත ක්ෂේත්‍රයේ අනන්‍ය මුද්‍රාවක් සනිටුහන් කළ නිහාල් නෙල්සන් ගේ වියොව මෙරට එක්තරා ගායක කුලකයක සමාප්තිය සනිටුහන් කරයි. මේ ගායක කුලකය වනාහි මෙරට පොදු ජනයා ගේ ජීවිතය ගැන, පොදු ජනයා ගේ බසින්, පොදු ජනයා ගේ රිද්මයට ගයමින්, පොදු ජනයා අතර ම ගැවැසී ජීවත් වූ ගායක කුලකය යි. එබැවින් ඔහු තුමූ 'පොදු ජන ගායක' යන නමට නිසි වෙති. මා ගේ මෘතිකත්වය අනුව මේ කුලකයට බොහෝ ගායකයන් අයත් වූ හ යි කිය නොහැකි ය. මේ කුලකයට අයත් වූයේ වොලී බැස්ටියන්, එම්. එස්. ප්‍රනාන්දු, ඇන්ටන් ජෝන්ස් සහ ඇතැම් විට ධනපාල උඩවත්ත පමණි. ධනපාල උඩවත්ත අරබයා 'ඇතැම් විට' යන විශේෂණය යෙදුවේ ඔහු ගේ ඇතැම් ගීත පමණක් මෙකී කුලකයට ඇතුළත් වන බැවිනි. එබැවින් පොදු ජන ගායක කුලකයේ අන්තිමයා නිහාල් නෙල්සන් ලෙසත් ඔහු ගේ වියොව පොදු ජන ගායක කුලකයේ නිමාව ලෙසත් හැඳින්වීමේ වරදෙක් නො වේ. මේ ලිපියේ අරමුණ වන්නේ නිහාල් නෙල්සන් සුප්‍රබුද්ධ පොදු ජන ගායකයකු ලෙස හැඳින්වීමට නිසි වන අයුරු පැහැදිලි කිරීම යි.

නිහාල් නෙල්සන් ගේ ගීතවලින් අතිමහත් බහුතරයකට විෂය වූයේ මෙරට නාගරික පොදු ජන ජීවිතය යි. මෙහි ලා 'පොදු ජන' යනුවෙන් මා අදහස් කරන්නේ සමාජවාදි විප්ලවයෙක දී සංයෝගයට පත් වෙති යි කියැවෙන නිර්ධන හා පහළ මධ්‍යම පංක්ති දෙක යි. නිහාල් ගැයූ තරමක් ගැයූවේ මේ පංක්ති දෙකට අදාළ අනුභූතීන් ගැන ය. "ඇරපං කරාමේ මේක අපේ පයිප්පේ" යි ගැයෙන විට අපට සිහි වන්නේ පැල්පත් නිවාස පෙළක් කෙළවර පොදු වතුර පයිප්පය ළඟ පෝලිම් ගැසී සිටින නාගරික නිර්ධන පංක්තිය යි. "පනස් දෙකේ කොළ කුට්ටම" බෙදූ ජෙමා ගේ වත්ත පමණක් නො ව "ගුණෙ අයියගෙ බජව් දාන කාමරේ" පිහිටියේ ද මෙවැනි නිවාස පෙළක ය. "මේ කුඩු අත් හැරියේ නැත්නම් මගෙ රට කුඩේ කුඩු" යි කියා නිහාල් අවවාද කෙළේ ඒ පංක්තියට අයත් තාරුණ්‍යයට යි. අනෙක් අතට "කොටස් කරපු ඉඩම් කට්ටි සේල්" එකකින් පරිචි (perches) අටක දහයක ඉඩම් කට්ටියක් ණය වී හෝ මිලට ගෙන ගෙයක් දොරක් සාදා ජීවිතයේ සෙසු කාලය පුරා "පිත්තල මොළ රත් කරගෙන දුක් කරදර පැක් කරගෙන" ණය ගෙවන්නේ අර කී නිර්ධන පංක්තියට වඩා සමාජ ගර්වයෙන් ද සොච්චම් ආදායමකින් ද පමණක් ඉහළින් සිටින මෙරට පහළ මධ්‍යම පංක්තිය යි. හැම දා ම රෑට බත් කා ඇති වූ කල්හි වෙනසකට ය කියා "ලට්ට පට්ට දාලා හැදුව කොත්තු රොටිය" දිව්‍ය භෝජනයක් සේ බුදින්නට මේ පංක්ති දෙක ම එක් වෙති. දුකක් කරදරයක් එළැඹි කල්හි "දෝතින් පඬුරු අරං බාර හාර ඔප්පු කරං කතරගමේ දෙවිඳුට වැඳලා" පිහිට යදින්නේ ද මේ පංක්ති දෙක එක පොදියට යි. මේ වනාහි මොරටු වැසි නිහාල් නෙල්සන් තමා අවට දුටු පොදු ජන ජීවිතය යි.

නාගරික පොදු ජන ජීවිතය පිළිබඳ නිහාල් නෙල්සන් ගායනය කෙළේ සමකාලීන පොදු ජන බසිනි. ඉංගිරිසි - සිංහල කේත මිශ්‍රණයෙන් (code mixing) ද කේත පරික්‍රමණයෙන් (code switching) ද ඔහු ගේ ගී බස අනූන විය. එහෙත් තමන් "ප්‍රබුද්ධ" යැ යි හඳුන්වාගත් ගායකයන් එච්. ආර්. ජෝතිපාලට "පීචං" අඩයාළම ගැසූ කල්හි ඊට එරෙහි ව "ඒ ගොල්ලො ප්‍රබුද්ධ නම් අපි සුප්‍රබුද්ධ" යි කියන්නට ඇවැසි සම්භාව්‍ය භාෂා පෞරුෂය (linguistic personality) නිහාල් නෙල්සන්ට තිබිණි. ඒ වනාහි වැල්ලවත්තේ පොලිටෙක්නික් විද්‍යාලයයෙන් පාලි සංස්කෘත භාෂා හැදෑරීමෙන් ඔහු උකහාගත් පෞරුෂය යි. ස්වකීය නාගරික අනුභූති ප්‍රකාශනයට උචිත නාගරික භාෂා විලාසයක් තෝරාගැනීම සඳහා නිහාල් නෙල්සන්ට පිටු බලය සපයන්නට ඇත්තේ ද මේ භාෂා පෞරුෂය යි. ඉංගිරිසි ගුරුවරියක ගේ එක ම පුතු වුව ද හේ තෙමේ නිර්මාණ අවශ්‍යතා මිස කිසි විටෙකත් පංක්ති අවශ්‍යතා තෘප්ත කිරීමට ඉංගිරිසිය යොදා නො ගත්තේ ය. නාගරික නිර්ධන සහ පහළ මධ්‍යම පංක්ති දෙක ගැන ගැයීමට 'ගීතගෝවින්දයේ' බස වත් 'කව්සිළුමිණේ' බස වත් උචිත නොවන බව ඖචිත්‍යවාදය ගැන අසා තුබුණු හේ දත්තේ ය. ඊට උචිත වන්නේ හුදෙක් ම පොදු ජන වහර නො ලැඟූ ගේයතා ගුණයෙන් පිරි නාගරික භාෂාවෙකි. හුදෙක් භාෂා පෞරුෂයෙකින් තොර භාෂා ඥානයක් පමණක් ලැබූවකුට ආචීර්ණ කල්පිකයන් ග්‍රාම්‍යතා දෝෂයෙන් ගැරැහූ 'තද පොර, ෆොරින් කකුල, මචං, ලට්ට පට්ට, සෙට් වෙනවා, එන්ටර් වෙනවා' වැනි නාගරික පොදු ජන ව්‍යවහාර ගීත පදමාලා සඳහා යොදාගැනීමට හැකි වන්නේ නැත. එබැවින් ආචීර්ණ කල්පිකයන් ගේ සාහිත්‍ය සිද්ධාන්ත අතික්‍රමණය කොට නාගරික අනුභූතීන් නාගරික භාෂාවෙන් ගැයීමට පෞරුෂය තුබූ නිහාල් නෙල්සන්ට "ඒ ගොල්ලො ප්‍රබුද්ධ නම් අපි සුප්‍රබුද්ධ යි" කියන්නට සුජාත අයිතියක් තිබිණි. ගීතයේ භාෂාව විෂයයෙහි නිහාල් නෙල්සන් කළ අත් හදා බැලීම් ගැන සිතන්නට තරම් වත් පෞරුෂයක් ප්‍රබුද්ධ කුලකයට තුබුණේ නැත.

නිහාල් නෙල්සන් ඉපැදී, හැදී, වැඩී ජීවත් වූයේ නාගරික පොදු ජනයා අතර ය. එබැවින් ඔහු ගායනය කෙළේ ද නාගරික පොදු ජනයා ගැන ය. මොරටු වැසි නාගරිකයකු වූ ඔහු ප්‍රබුද්ධත්වයට පත් වීම උදෙසා ගම පිළිබඳ ව්‍යාජ සෞන්දර්ය වර්ණනයේ යෙදුණේ නැත. මේ නිර්ව්‍යාජත්වය ඔහු ගේ නිර්මාණවල සේ ම ජීවිතයේ ද ගප් වී තිබිණි. මොරටුවේ සල්ගාදු හෝටලයට ගොඩ වැදී එහි එන යන නානා ප්‍රකාර මිනිසුන් සමඟ තේ බිබී අල්ලාප සල්ලාපයෙන් කාලය ගත කිරීම නිහාල් නෙල්සන් හට ප්‍රියකර වූ බව තතු දත්තෝ පවසති. ව්‍යාජ තාරකා ප්‍රතිරූපයක් (star personality) නඩත්තු කිරීම සඳහා තමා අයත් නොවන ඉහළ මධ්‍යම පංක්තික සාටෝප කෙරෙහි දළ ලොබින් බොරු හර පසු පස හඹා යන බොහෝ ගායන ශිල්පීන් ගණයට නිහාල් නෙල්සන් අයත් නො වී ය. හේ තෙමේ පොළොවේ පය ගසා ජීවත් විය. නිහාල් ගේ පූර්වගාමියකු වූ එම්. එස්. ප්‍රනාන්දු  කෙරෙහි ද මේ ගුණය පැවැතිණි. ගල්කිස්සේ හෝටලය ළඟ සිටි ආතර් අයියා, පොල් විකිණූ මැගි අක්කා, ටැක්සි කාරයා ආදි වසයෙන් එම්. එස්. තමාට හමු වූ පොදු ජනයා පිළිබඳ ගී ගැයී ය. නිහාල් නෙල්සන් ද මේ අනුයමින් බජව් කාමරයේ ගුණෙ අයියා, බූරු පොළේ ජෙමා, කොත්තු බාස්, බස් කොන්දොස්තර මෙන් ම වතුර කරාමය ළඟට එන විවිධ චරිත ඈ තමා හා ගැවැසි නාගරික පොදු ජනයා පිළිබඳ ගැයී ය. ගීතයට එවන් මිනිසුන් වස්තු විෂයය කොටගෙන සැබෑ ජීවිතයේ දී ඔවුන් ගෙන් ගවු ගණනක් ඈත් ව ජීවත් වීමේ දෙබිඩි පිළිවෙත නිහාල් නෙල්ස්න් ගේ ක්‍රමය නො වී ය. හැත්තෑව දසකයේ දී නිහාල් නෙල්සන් ගෙදර ගිය ලංගම බසයේ කොන්දොස්තර ව සිටි හේමසිරි හල්පිටට ගීත රචකයකු වසයෙන් 'පිල් හට ගත්තේ' නිහාල් නෙල්සන් "ගුණෙ අයියා ගේ කාමරේ" ලිවීමට ඔහුට දුන් අවස්ථාව නිසා ය. හැම දෙනා කෙරෙහි ම පරිපූර්ණ සමානාත්මතාවෙන් පැවැත්තේ වුව ද නිහාල් නෙල්සන් ඒ කිසිවකු ගේ දුර්ගුණ උකහා නො ගත්තේ ය. නිර්මාංස, නිර්මද්‍ය පිළිවෙත්හි පිහිටි ඔහු නාගරික පොදු ජනයා අතර ගෙවූයේ නිර්මල පද්මාකාර ජීවිතයෙකි.

නිහාල් නෙල්සන් වඩාත් සතුටු වූයේ පොදු ජනයා ඉදිරියට ගොස් ඔවුන් වෙනුවෙන් ගී ගැයීමෙනි. සිය ගීතවලට ගුවන්විදුලියේ ප්‍රබුද්ධයන් නානා තහඤ්චි පනවත් දී හේ අකම්පිත ව ප්‍රසංග වේදිකාවේ ජය කෙහෙලි නැංවී ය. ඉස්සකු සේ එහාට මෙහාට පනින අතර මයික්‍රෆෝනය උඩ දමමින් ද අතින් අතට මාරු කරමින් ද නිහාල් නෙල්සන් කළ ඉදිරි පත් කිරීම ඔහු ගේ ගායනයෙහි ප්‍රාසංගිකත්වය ඉහළ නැංවී ය. කොතරම් නැටුම් වැටුම් සමඟ ගායනය කළ ද නිහාල් නෙල්සන් කිසි විටෙක හති අරිමින් ගී ගැයුවේ නැත. පැහැදිලි උච්චාරණයක් ද අචල ස්වරයක් ද නිහාල් නෙල්සන් සතු ව තිබිණි. මුල් පටිගත කිරීමෙහි වූ පරිද්දෙන් ම සජීවී ප්‍රසංග වේදිකාවේ දී ද ගායනය කිරීමට හැත්තෑ පස් හැවිරිදි වියේ දී පවා නිහාල් නෙල්සන් හට තුබුණු හැකියාව බොහෝ ප්‍රබුද්ධයනට තුබුණේ නැත. මේ සියල්ල ඔහුට සංගීත ප්‍රසංග සඳහා අනවරත අනම්‍ය ඉල්ලුමක් ඇති කෙළේ ය. මේ ඉල්ලුම නිහාල් නෙල්සන් ගේ අභාවය තෙක් ම නොවෙනස් ව පැවැතියේ ය. ප්‍රසංග වේදිකාව සිය එක ම කෙළි මඬල කොටගත් බැවින් ඔහුට ගීතවලට රූපරචනා කරවා රූපවාහිනී නාළිකාවල ප්‍රචාරය කිරීමේ අවශ්‍යතාවෙක් කිසි දාක ඇති නො වී ය. එල්. පී. තැටි දහයක්, ඊ. පී. තැටි පනහක්, කැසට් පට එකසිය පහළොවක් පිරෙන්නට ගීත දහස් ගණනක් ගායනය කළ නිහාල් නෙල්සන් හට ඇති වන්නට ගීත තිබිණි. එබැවින් ගීත කැබැලි එකට අමුණා අවිරාම ගීතාවලියක් (nonstop) ගායනය කිරීම බාල වැඩක් බව ඔහු ගේ කල්පනාව විය. එබැවින් නිහාල් නෙල්සන් කිසි දාක අවිරාම ගීතාවලි ගායනය කෙළේ නැත. හැම විට ම පොදු ජනයා ඉදිරියට ගොස් සම්පූර්ණ ගීත නිසි පරිදි ගායනය කොට ඔවුන් පිනැවීමෙන් පමණක් හේ සතුටට පත් විය.

නිහාල් නෙල්සන් ඔහුට කෙණෙහිලි කම් කළ ප්‍රබුද්ධයන් පරයා සුප්‍රබුද්ධත්වයට පත් වූයේ හුදෙක් ම ඔහු ගේ බස් හරඹ නිසා පමණක් නො වේ. නිහාල් නෙල්සන් ස්වකීය ජීවන දෘෂ්ටියෙන් ද බොහෝ ප්‍රබුද්ධයන් පරයා සිටියේ ය. නිහාල් නෙල්සන් ගේ ගීතවල භාෂා භාවිතය සහ අන්තර්ගතය පිළිබඳ ප්‍රබුද්ධයන් ගේ මහා ගෝරනාඩුවෙක් වරෙක සිළුමිණ පුවත්පතේ පළ විය. කටුක ලෙස නිහාල් නෙල්සන් විවේචනය කරමින් ප්‍රබුද්ධ විචාරකයන් ලියූ පිටු කාලේ, පිටු බාගේ ලිපි ඒ දිනවල සිළුමිණේ පළ විය. ඇතැම් කලාකරුවකු නිහාල් නෙල්සන් වෙනුවෙන් ද හඬ අවදි කරමින් පිළිතුරු ලිපි සැපැයූ නමුදු නිහාල් නෙල්සන් තෙමේ ආර්ය වූ තූෂ්ණීම්භාවය ම රැක සිටියේ ය. මේ පිළිබඳ නිහාල් නෙල්සන් ගේ ප්‍රතිචාරය දැනගැනීමට ඔහු ගෙන් සම්මුඛ සාකච්ඡාවක් ලබාගැනීම සඳහා සිළුමිණේ මාධ්‍යවේදියෙක් ඔහු හමුවට ගියේ ය. මේ සා විවේචනයක් සිදු වත් දී මුනි වත රැක සිටින්නේ ඇයි දැ යි විමැසූ විට නිහාල් නෙල්සන් කීවේ "සිළුමිණේ පිටු බාගෙක දැන්වීමක් දාන්න කීයක් යනවද? මට සල්ලි නෑ, මගේ සින්දු අහන්න කියලා ඒ වගේ දැන්වීම් දාන්න. ඔය විචාරකයන් මට නොමිලෙම ලබා දෙන්නෙ ලොකු ප්‍රචාරයක් නෙ. මම මොකට ද නිකං උත්තර බඳින්න ගිහිල්ලා ඒ ප්‍රචාරය අහිමි කරගන්නෙ?" කියා ය. "මා මළ දා සොහොන් කොතේ ගී ලියන්න එපා" යි ගැයීමෙන් නිහාල් නෙල්සන් සිය පරිණත ලෝක දෘෂ්ටිය චිර ප්‍රකට කෙළේ ය. ප්‍රබුද්ධ කුලකයේ ගී සිළු මිණ වූ ඩබ්ල්යු. ඩී. අමරදේව "මා මළ පසු සොහොන් කොතේ දුක් ගීයක් ලියනු මැනැවි" යි භාවාතිශය පද මාලාවෙකින් ආයාචනය කරද්දී නිහාල් නෙල්සන් කියුවේ තමා මළ පසුත් හැම ගෙදරක ම සතුටින් තමා ගේ ගී අසමින් නැටීම පමණක් ගායකයකු වසයෙන් තමාට ප්‍රමාණවත් බව යි. ඒ වනාහි ප්‍රබුද්ධයන් ගේ කන් අඩි පුපුරන්නට දුන් සැර අතුල් පහරෙකි. මට වැටැහෙන පරිදි නම් මරණය පිළිබඳ බෞද්ධ ජීවන දෘෂ්ටියට වඩාත් සමීප වන්නේ නිහාල් නෙල්සන් ගේ දෘෂ්ටිය යි. 

මේ ලිපිය මා ගේ පෞද්ගලික අනුස්මෘති කිහිපයෙකින් නිම කරනු කැමැත්තෙමි. මට වයස අවුරුදු පහක් හයක් වන කාලයේ මා ගේ ප්‍රියතම ගායකයන් වූයේ ප්‍රියන්ත ප්‍රනාන්දු, උපාලි කන්නන්ගර, නිහාල් නෙල්සන්, අයිවෝ ඩෙනිස් සහ ඩබ්ල්යු. ඩී. අමරදේව යි. මේ සියලු දෙනා මා හැඳිනගත්තේ රූපවාහිනී සංගීත වැඩසටහන් නැරැඹීමෙනි. එවක රූපවාහිනී සංගීත ප්‍රසංගවල මේ ශිල්පීන් ගී ගයන තෙක් මම නිදි වරාගෙන නෙත් දල්වා සිටියෙමි. නිහාල් නෙල්සන් ගේ "කුක්කු කූ කූ" ගීයත් ඩබ්ල්යු. ඩී. අමරදේව ගේ "ඉර හඳ පායන ලෝකේ" ගීයත් මා එවක නිතොර මිමිණූ ගීත අතර විය. අද මෙන් එදාත් ගීත කලාවේ ප්‍රබුද්ධ-පීචං භේදයක් මට අදාළ නො වූ බව වැටැහීමෙන් මට මහත් සතුටක් දැනේ. එහෙත් එදා මා පිනැවූ සියලු ශිල්පීන් අද අප අතර නැති බව සිහි වීමෙන් ඒ සතුට පරයා ළය කකියා යන වේදනාවෙක් දැනේ. ප්‍රසිද්ධියේ ඩබ්ල්යු. ඩී. අමරදේව ප්‍රමුඛ ප්‍රබුද්ධ කුලකයේ මහා රසිකයන් ලෙස බැහැවෙමින් හොර රහසේ නිහාල් නෙල්සන් ගේ ගීත රස විඳි සාහිත්‍ය කලා කුහකයන් නිසා නිහාල් නෙල්සන් හට සිදු වූ විශාලතම අසාධාරණය නම් ඔහු පිළිබඳ ප්‍රමාණවත් ශාස්ත්‍රීය අධ්‍යයනයක් මෙතෙක් සිදු නොවීම යි. ඔහු ගේ මරණයෙන් පසු හෝ එවැන්නක් සිදු කිරීමට ගීත කලා විෂයක පර්යේෂකයන් උනන්දු යුතු බව මා ගේ අවංක විශ්වාසය යි.

නිහාල් නෙල්සන් හට උතුම් වූ නිවන් සුව ලැබේ වා!